2014 ORKNEY EILANDEN

 

    


16 mei

Vanmorgen om 05.30 uur met de KA vertrokken naar Schiphol. Het wordt anders dan anders. Voor het eerst ga ik niet alleen met Alexander op vakantie maar gaat zijn vriendin Carola ook mee. Dit wordt ook de eerste keer dat we naar de Orkney’s gaan. Net als voorgaande vakanties gaan we op een archeologische vakantie. We zakken langzaam af: na eerst IJsland, toen twee keer de Faröer eilanden en daarna twee keer naar de Shetlands, nu de eilandengroep die het dichtst voor de Schotse noordkust ligt de Orkney’s . Omstreeks 07.00 kwamen we bij P3 aan, de langparkeerplaats bij Schiphol. Ik heb nog nooit zoveel ruimte gezien. Het parkeerterrein biedt veel ruimte. Een gevolg van de crises? Ik parkeer de KA op dezelfde plek als altijd (bij het hek recht tegenover het AH ophaalpunt). Als je de auto altijd op dezelfde plek parkeert, heb je nooit moeite hem te vinden. Je loopt dan wel iets verder.

Het inchecken met de automaat gaf de nodige problemen en wat gemopper van Alexander. Alexander en elektronica is niet altijd een gelukkige combinatie. Het apparaat weigerde zijn paspoort te lezen. Ook de vorige keer was dat het geval maar nu had hij pas een nieuw paspoort. Na enige tijd kwam er een papiertje uit dat ons verwees naar de balie. De vraag is dan welke balie? Ik sprak een jongedame in KLM uniform die ons, na enig overleg, naar een balie stuurde voor het inleveren van de koffers en daar werden we alsnog voorzien van de benodigde boarding pass. Na enig rondhangen, richting de douane. We mochten door. Daarna de controle op gevaarlijke zaken. Jas uit, riem af, alle metalen spullen uit je zakken, alle elektronica in een apart bakje  en alle tassen op de band. Alexander zijn rugzak trok bijzondere aandacht. De muntzakjes leken eerst de oorzaak maar daarna bleek ook zijn fototas een probleem. Hij was wat vergeten! In de tas bleken vier loodzware offset drukplaten te zitten die hij gebruikt voor het stabiel wegzetten van zijn statief. Het gaf voor ons het nodige oponthoud, zijn fototas werd wel drie keer doorgelicht. Onze 737-700 naar Glasgow vertrok te laat omdat “de security checks” zolang duurden. Die Alexander toch!

De vlucht naar Glasgow verliep voorspoedig. Onze koffers waren weliswaar doorgelabeld, maar de koffers kwamen toch van de band. Het opnieuw inchecken duurde lang, omdat de jongedame van Flybee een probleem constateerde en veel raad van andere medewerkers vroeg. Na enige tijd constateerde ik dat twee op elkaar lijkende namen (Alexander en ik hebben deels dezelfde voorletters en dezelfde achternaam), het probleem was. Met mijn paspoort in de hand was op haar beeldscherm de naam van Alexander opgedoken. Het werd haar na mijn opmerking allemaal duidelijk en we werden ingecheckt. Daarna kon de achter ons staande rij opgelucht ademhalen. Ook hier werden de spullen van Alexander goed doorzocht vanwege de stukken metaal. Carola moest hier haar schoenen uittrekken en in Amsterdam niet. Niet alle apparatuur kent dezelfde afstelling. Dan is de vraag waar moeten we zijn? Waar is onze gate? Ons gatenummer was veranderd in een sterretje. We gingen toch maar naar het originele gatenummer in de verwachting dat daar wel iemand zou verschijnen die ons de juiste plek zou kunnen wijzen. Het bleek dat op het zelfde tijdstip van dezelfde gate een ander toestel vertrok. Toen die weg was verscheen onze vlucht op het bord. De Saab F 340 bracht ons met veel geronk naar Kirkwall. De koffers waren er zo en we gingen de huurauto bij W.R. Tullock ophalen. Dat was geen probleem.

orkney 001

Vrouwelijk schoon aan ons gezelschap toegevoegd

De blauwe Ford Fiësta is toch wel wat groter dan de mij vertrouwde KA. Al bij de eerst bocht zat ik bijna in de struiken. Daarna ging alles OK en deden we inkopen bij Tesco. Vervolgens vonden we onze verblijflocatie bij Finstown zonder problemen. Het huisje was, zoals de website www.orkneyself-catering.com het beschreef.

Na wat gegeten te hebben en een dutje gingen Alexander en Carola wandelen. Ik liep een stukje mee, daarna vervolgden zij hun tocht om na thuiskomst  te vermelden dat zij hun eerste tombe hadden bezocht op de top van de Cuween Hill. De ondergronde graftombe is meer dan 4.500 jaar geleden gebouwd. 

orkney 002

De tombe van Cuween Hill

17 mei
Ik ben om 5.00 uur opgestaan. Het was prachtig weer. De zon was binnen ons uitzicht boven de zee en eilanden opgekomen. Tot 10.30 uur heb ik twee keer buiten in het zonnetje zitten lezen. Omdat het vrijwel windstil was, kreeg ik het niet snel koud. We hadden afgesproken dat ze mochten uitslapen. Dat deden ze. Pas tegen 11.00 uur werden ze wakker. Het weer was toen al aan het veranderen. Langzaam trok de lucht dicht en in de loop van de dag zou het gaan druppelen onder toenemende wind en tegen 17.00 uur was het echt regen. 

Omstreeks 12.30 uur zijn we op pad gegaan. De eerste stop was Tormiston Mill. Daar ontdekten we dat een bezoek aan Maeshowe alleen mag in een excursie met een gids en dat er niet gefotografeerd mag worden. Alexander is teleurgesteld. Hij geniet graag in alle rust van een dergelijk monument. Maeshowe is de grootste Neolitische (steentijd) graftombe van de eilanden.  Na enige tijd besluiten we toch maar met de excursie mee te gaan. De gids is een jonge dame die na iedere reactie van uit haar publiek, 13 in getal, reageert met “cool”! Ze vertelt al giechelend haar verhaal en plaatst Maeshowe in de context van de andere sites in de omgeving: The Stones of Stenness, Barnhouse village, waar Carola even aan de prehistorische haard heeft gezeten, en The Ring of Brodgar en the Ness of Brodgar. Al deze locaties hebben we vandaag bezocht.

orkney 003

De grootste Neolitische (steentijd) graftombe van de eilanden: Maeshowe!

orkney 004

Vlakbij de steencirkel van Stennes lag het uit de late steentijd daterende nederzettinkje Barnhouse village, genoemd naar de nabij gelegen boerderij. De nederzetting bestond uit tenminste 13 gebouwen. Wat opvalt is dat op al deze locaties bezoekers zijn. Dit is heel anders dan op de Shetlands waar we bijna zonder uitzondering in rust en alleen van dit soort sites konden genieten. Hier is het wachten tot zich een dergelijk moment voor doet. Alexander zal er even aan moeten wennen.

orkney 005

Eén van de stenen van de steencirkel van Stennes, niet bepaald kleine steentjes te noemen.

orkney 006

Vlakbij de steencirkel van Stennes lag het uit de late steentijd daterende nederzettinkje ‘barnhouse village’, genoemd naar de nabij gelegen boerderij. De nederzetting bestond uit tenminste 13 gebouwen waarvan hier op de foto de grootste te zien is.

orkney 007

Carola warmt haar handen aan de haard op deze koude, winderige dag.

orkney 008

De 5 overgebleven stenen van de steencirkel van Stennes. Toen de cirkel meer dan 5.000 jaar geleden werd aangelegd bestond deze uit 12 rechtopstaande stenen. Hoewel er geen geschreven bronnen bestaan, heeft onderzoek op de locatie uitgewezen dat deze cirkel vermoedelijk gewijd was aan het vieren van het leven. Dit in tegenstelling tot de nabij gelegen ring of Brodgar (ook een steencirkel) die geheel gewijd was aan de dood.

The Ring of Brodgar is indrukwekkend. 27 staande stenen, meters hoog en tonnen zwaar. De Ring heeft een doorsnede van 104 meter. Het geheel is nog eens omgeven door een ruim 10 meter brede en 3 meter diep in de steenbodem uitgehakte greppel. Een enorm werk van de prehistorische bewoners van de Orkney’s. Tijdens ons bezoek aan the Ring of Brodgar werd de locatie ook bezocht door een fotograaf met een bruidspaar. Een wat oudere man geheel in Orkney stijl, inclusief dolk in zijn kousen en zijn bruid die met blote armen de regen en koude wind trotseerde.

orkney 009

orkney 010

8 stenen die samen met de 19 andere nog overgebleven stenen de Ring of Brodgar vormen. Oorspronkelijk bestond de ring uit 60 stenen die gezamenlijk een vrijwel perfecte cirkel vormden met een diameter van ruim 104 meter! Het geheel is nog eens omgeven door een ruim 10 meter brede en 3 meter diep in de steenbodem uitgehakte greppel.

De Ness of Brodgar was een afgedekte lopende opgraving. Zeker iets voor een volgende vakantie. De opgraving gaat verder als wij al weg zijn. Toen om 17.00 uur de regen in intensiteit toenam, zijn we doorgereden naar Stromness op zoek naar een werkende pinautomaat en een restaurant. Daar maakte ik een lelijke val op de schouder die mij al weken laat afzien. Met behulp van Alexander ben ik overeind gekomen. Toen dachten Alexander en Carola dat ik even niet volledig bij bewustzijn was omdat ik niet op hen reageerde. Alexander is toen hulp gaan halen in een nabij gelegen café. Die kwamen onmiddellijk, maar ik was onder de goede zorgen van Carola weer geheel tot mijn positieven gekomen en had de trilling van mijn handen weer onder controle. Zelf had ik niet het idee dat ik even weg was geweest. Maar de pijnscheut was wel hevig geweest. Dan heb ik soms minuten nodig om alles weer op orde te krijgen. Ik maakte vermoedelijk een misstap op het gladde stoepje.

In het café met een warme beker chocolademelk ging het rap beter. Het verkleumde geradbraakte lijf had het nodig. Na een half uurtje zochten we in hetzelfde gebouw, het Hotel Stromness, het restaurant op. De bediening was vriendelijk. De dienstertjes zouden wel zusjes kunnen zijn. Het restaurant was op enig moment bijna volledig bezet. De tent draaide goed. Als voorgerecht namen Carola en ik de linzensoep (dik, warm en vullend). Alexander ging voor de “prawn bites” ze smaakten hem uitstekend. Als hoofdgerecht ging ik voor de gegrilde “haddock”. Ik koos bewust voor iets licht verteerbaars, ik had er geen spijt van. Carola ging voor de “sirlion steak”. Een stevig stuk vlees dat haar goed smaakte. Alexander ging voor de “seafood grill”. Het bleek een schotel te zijn met een halve kreeft, drie stukken zeeduivel, een drie coquilles.

orkney 011

Zo’n bordje uit zee gaat er wel in

Het smaakte hem meer dan uitstekend. Carola en Alexander namen ijs van de eilanden als toetje. Het bleek wel lekker maar niet zoals het romige Hertogs ijs dat ze in Nederland gewend zijn. Samen met de drankjes koste dit alles nog geen 80 pond. Dit restaurant is zeker een herhaald bezoek waard. Toen ik het adres zag, wist ik dat dit een reden had. Het adres was “Pier Head”! De naam van het restaurant in Lower Voe op de Shetlands waar we de twee laatste vakanties bijna alle keren aten. De reis naar ons huisje in Finstown verliep uitstekend. Buiten wat problemen met mijn linker schouder had ik geen problemen met autorijden.     

18 mei
De dag begon grauw met wat mist rond de heuveltoppen en wat motregen. Tegen tien uur werd het droog en in de loop van de dag werd het steeds lichter en tegen drie uur in de middag kregen we steeds vaker de zon te zien.

Tegen 12.00 uur vertrokken we over de A965 richting Stromness bij de afslag naar de A964 zagen we een bordje richting een chambered cairn (tombe) Unstan het was de wandeling zeker waard.

orkney 012

De binnenkant van de tombe van Unstan. De meeste van deze ondergrondse tombes zijn in de 19e eeuw opengebroken door het dak eraf te slopen. Soms is dit later hersteld maar vaak werd er, zoals ook hier, een cementen dak overheen geconstrueerd.

We vervolgden de A964 richting Houton op deze route en stopten bij de afslag (Ireland Road) waar Alexander en Carola een oude watermolen bekeken.

orkney 013

De oude watermolen van Eyrland Mill langs de weg naar Houton

orkney 014

Buitengewoon humoristisch bord, misschien een idee voor Bergen op Zoom?

Vlak na Houton stopten we om te genieten van het uitzicht over de baai Scapa Flow, die in beide wereldoorlogen zo belangrijk was als ‘veilige’ thuishaven voor grote delen van de Britse vloot. Via de Gyre Road bereikten we de Orphir Round Kirk de restanten van een ronde kerk die omstreeks 1120 gebouwd was. Daar bezochten we ook het bezoekerscentrum en verbaasden ons er weer eens over dat een dergelijke voorziening onbemand en goed ingericht  heel en schoon blijft en bij ons in no time leeg geroofd zou zijn.   

orkney 015

Het enige wat nog resteert van de oude kerk uit 1120

Bij Orphir kwamen we weer op de A964. Aan de zuidkant van de weg ter hoogte van Hobbister zette ik Carola en Alexander af. Zij maakten een mooie natuurwandeling door het National Nature Reserve naar de volgende parkeerplaats langs de A964. Waar ik, na een poosje wachten, ze een stukje tegemoet ben gelopen.

orkney 016

Het uitzicht op de kliffen van Hat, Starabir, Moo Cliff en Roo Point

Verder over de A964 tot de afslag Bloomfield Road. Deze weg vervolgden we tot de Old Finstown Road. We gingen links af en vrijwel direct weer rechtsaf een weg op die ons zou voeren naar de Wideford Hill tombe. We reden echter eerst door tot de top van de heuvel (225 meter hoog) om te genieten van het panorama en het mooie zicht op Kirkwall. Voor de vergezichten zeker aan te bevelen. Daarna maakten Alexander en Carola de wandeling over de hellingen naar de tombe van Wideford Hill. De berg met zand die ooit over de tombe heen lag, is in de veertiger jaren van de 19e eeuw, toen de tombe werd ontdekt, verwijderd.

orkney 017

Halverwege de helling van Wideford Hill ligt verscholen in het veen, de Wideford Hill tombe. De berg met zand die ooit over de tombe heen lag is in de veertiger jaren van de 19e eeuw verwijderd toen de tombe werd ontdekt

orkney 018

Omdat de originele ingang van de tombe eigenlijk te smal is, zit er tegenwoordig in het dak van de tombe een luik. Carola verdwijnt hier langzaamaan in de diepte.

Alexander had nog meer plannen maar mijn maag voert de boventoon en we reden naar Stromness naar het restaurant van gisteren. Ook de kinderen hadden honger. Alexander bestelde twee voorgerechten, de ingepakte garnalen van gisteren en een krabsalade. De krabsalade was heerlijk vers, maar Alexander is geen liefhebber van de schaaldelen die er ook in voorkwamen. Carola nam een soort champignonschotel die ze zich goed liet smaken. Ik nam de ingepakte garnalen die Alexander gisteren zo waardeerde. Ik was het met hem eens. Als hoofdgerecht nam Alexander een tongfilet en Carola een kipfilet, beiden voldeden aan de verwachtingen. Ik nam de sirloin steak en ook die smaakte goed. Nu geen nagerecht maar de kinderen namen een drank je na. Carola thee en Alexander een 25 jaar oude Highland Park whisky. Het geheel kwam op 85 pond. Na half negen ‘s avonds kwamen we weer thuis en belden Ank. 

19 mei
De dag begon wat heiig en met lichte regen. Tegen elven werd het lichter en vielen er zo nu en dan wat druppels. Om 14.00 uur was het geheel droog en kwam de zon definitief door. Het werd een voor de Orkney’s mooie dag. Omstreeks 12.00 uur vertrokken we om via de A965 richting centrum Finstown te gaan. Met een kerk, twee kappers en een kruidenierswinkeltje en een Take Away. In het centrum de afslag genomen naar de A966. Vanaf de A966 namen we de eerste afslag naar rechts. Door gereden tot North Wald en daarna terug naar de A966. Toen de tweede (verharde) afslag rechts genomen richting Gorseness. Op deze weg de eerste afslag naar rechts genomen om via een dicht bij de kust gelegen route uit te komen bij een boerderij genaamd South Aittit. Nabij die boerderij bevindt zich een begraafplaats met de restanten van een kerkje uit 1732.

orkney 020

Het nog steeds in gebruik zijnde kerkhofje met daarop de ruïne van de kerk van South Aittit uit 1732

orkney 021

De earl of de laird mocht via de poort het kerkhof op. Het gewone gepeupel moest echter gebruik maken van in de ommuring aangebrachte trapstenen. Ook wij vonden dat we beter op deze manier het kerkhof konden betreden.

Alexander en Carola gingen daarna op zoek naar de mogelijke restanten van de Knowe of Dishero, een broch die meer dan 2.000 jaar geleden werd gebouwd. Wel gevonden maar het stelde niet veel voor. De wandeling eindigde wel met natte schoenen en sokken want hun besluit via de kust terug te keren, liep niet geheel naar wens.

orkney 022

De resten van de Knowe of Dishero, een broch die meer dan 2.000 jaar geleden hier aan de kust is gebouwd. Helaas was er weinig meer van over, maar om de nog in de grond aanwezige resten tegen afkalving te beschermen is deze muur langs de rand gebouwd.

Daarna via Gorseness gereden naar de Hall of Rendall. Daar bevindt zich een dovecote (duiventil) gebouwd in 1648, een zeldzaamheid in Schotland. De binnenkant van de duiventil biedt plaats aan honderden duiven en getuige de enorme hoop duivenpoep op de vloer is deze nog steeds in gebruik. Een merkwaardig gebouw dat een bezoek zeker waard is.

orkney 023

Een enorme stenen duiventil uit 1648. Een zeldzaamheid in Schotland.

orkney 024

In de duiventil

Daarna zijn we doorgereden naar Tingwall, waar de ferry vertrekt naar Rousay, Egilsay en Wyre. Daar hebben we de loslopende kippen bewonderd, die zich van de nabijheid van een poezenbeest niets aantrokken.

Toen terug naar de A966 en verder naar het noorden doorgereden tot de afslag naar de Broch of Gurness en de daaromheen gelegen nederzetting uit het begin van onze jaartelling. Een locatie met een mooi uitzicht over de Eynhallow Sound met voor ons merkwaardig rotsformaties aan de kust. De rotsen eroderen daar als ware het plakken kaas die één voor één loslaten. Deze broch en de aangesloten bebouwing geven een mooie inkijk in de ontwikkelingen ter plaatse. Alexander genoot en maakte vele foto’s.

orkney 025

Broch of Gurness. De verdedigingsmuur en greppel rondom de nederzetting.

orkney 026

Toen de broch en het dorpje al lang verdwenen waren is op dezelfde plek een Viking vrouw begraven. De resten van haar bootvormig graf waren nog een beetje zichtbaar.

orkney 027

Resten van de vele huizen rondom de broch met een mooie haard in het midden.

orkney 028

Louis en Carola in de toegangspoort van het brochcomplex

orkney 029

De buitenste verdedigingsmuur en greppel rondom de nederzetting.

Leuk was een gesprek wat ik had met een Canadese die een archeologe bleek te zijn. Alexander nam met genoegen het gesprek over, toen bleek dat ze, nadat ik had vermeld dat hij archeoloog was, hem wilde adopteren. Ik was volgens haar een goede vader omdat ik jaar na jaar met hem op stap ging op archeologische vakanties. Ze kon leuk vertellen over haar archeologische werkzaamheden in Canada.

Het liep tegen zessen toen we ons over de A966 terug spoeden naar Finstown om boodschappen te doen bij de plaatselijke kruidenier. Toen door naar ons vertrouwde adres in Stromness. We gingen daar nog op zoek naar een brievenbus, die we niet vonden. Daarna de ansichtkaarten in het hotel waar we eten bij de receptie gepost. Zij zullen er voor zorgen dat ze afgegeven worden in het winkeltje dat klaarblijkelijk als postkantoor functioneert. Bij het eten gingen we deels op herhaling. Als voorgerecht aten Carola en ik een bosuitjessoep. Ik vond het best lekker. Carola liep niet over van enthousiasme. Alex nam een dubbel portie van de prawn bites. Ik mocht er ook één. Alex ging voor het hoofdgerecht voor de seafood grill die weer met groot enthousiasme werd genuttigd. De kreeft en de zeeduivel en de coquilles hadden niet voor niets hun leven gegeven. Carola ging voor een lamsgerecht wat haar tegen viel. Met name de muntsaus viel niet in de smaak. Ik nam de Orkney sole. Deze tong en saus smaakte uitstekend en dat allemaal voor ongeveer 75 pond. 

20 mei
Vandaag begon wat mistig. Tegen het eind van de morgen kwam de zon steeds vaker door. De wind werd in de loop van de dag stormachtig. Het was vrijwel de hele dag droog. We vertrokken omstreeks 11.00 uur over de A965 richting centrum Finstown. Daar namen we net als gisteren de A966. Ter hoogte van Georth gingen we rechtsaf richting de kust naar het strandje genaamd Sands of Evie. Carola en Alexander gingen wandelen richting de restanten van de Knowe of Stenso, een broch waarbij het op de luchtfoto leek of er mogelijk nog wat te zien was, maar die alleen via het strand en de rotsen bereikbaar was. Ze keerden terug met verhalen over waargenomen zeehonden, drie in getal, die tegen de wil van een aalscholver een eilandje in gebruik wensten te nemen en dat uiteindelijk ook deden.

orkney 031

Drie zeehonden die verwoede pogingen deden om een aalscholver te verjagen van het stukje rots waarop ze lagen.

Ik verbaasde mij over de aard van de kustverdediging ter plaatse. Oude en nieuwe staalkabels en kettingen waren tot een soort mat in elkaar gevlochten en over een afstand van meer dan 200 meter tegen de eroderende zanderige kust aangebracht om afkalving te voorkomen. Zelfs de strekdammen zijn gemaakt van lokale steenblokken.

orkney 030

Wat mij ook verbaasde was dat mensen met honden, ook in een buitengebied, de hondenuitwerpselen trouw opruimden. Ook hier vast geïnspireerd door een bordje, dat we een aantal dagen geleden ook al tegenkwamen, en dat opriep mensen te melden die zich niet aan die regels zouden houden met als beloning schone voeten!

Na de wandeling keerden we terug naar de A966 die we vervolgden en we stopten bij een melkveebedrijf genaamd Burgar. Daar achter lagen de restanten van een broch. Via het erf en de weilanden van een melkveehouderij bereikten Alexander en Carola de broch. Ook hier zagen ze twee zeehonden.

We vervolgden de A966 en stopten bij een wandelpad. De kinderen besloten het pad te volgen de Costa Hill (151 meter) op. Met op de top een object genaamd Ernie Tower, vermoedelijk de restanten van een radio- of radarpost uit de tweede wereldoorlog. Ze vonden het een fijne wandeling met prachtige uitzichten. Ze daalden buiten het pad, rechtstreeks door de veenhelling af.

orkney 032

Schitterende uitzichten met op de achtergrond de kliffen van Ramna Geo

We vervolgden de A966 en namen de afslag naar de A967. We stopten bij de Barony Mills, een in bedrijf zijnde watermolen. We werden hartelijk door de molenaar ontvangen die een goede verteller bleek. Hij legde alles uit over de granen die in Orkney verbouwd worden en door hem in zijn molen gemalen. Carola mocht de molen aanzetten en ik uiteindelijk weer uit. De molen en zijn molenaar zijn een bezoek zeker waard. Ik doneerde 10 pond, want dat was het bezoek zeker waard. De koekjes van Orkney meel smaakten uitstekend. Alexander deed ook wat kennis op over de waarde van sommige typen/kwaliteiten van oude uit Frankrijk afkomstige molenstenen. De waarde kan tot 200.000 euro op lopen.

orkney 033

De watermolen van Barony Mills

orkney 034

In de watermolen

We keerden terug naar de A966 en reden naar “Point of Buckquoy”. Daar parkeerden we onze auto. De Brough o’ Birsay een eilandje voor de kust, dat alleen met laag water bereikbaar is, was nog niet bereikbaar. We hebben ongeveer een uur gewacht. Toen waren Carola en Alexander de eersten die de overtocht waagden. Ik ging niet mee omdat het ‘pad’ grotendeels door zeewier was overwoekerd en het geheel heel glad maakte. Ik kon ze wel met de kijker lang volgen. Eenmaal aan de overkant werden de restanten van een Keltisch klooster, een Viking nederzetting, een kathedraal en een bisschoppelijk paleis bezocht. Op enig moment ging mijn telefoon en Alexander vroeg of ze ook nog naar de vuurtoren op het eiland mochten lopen op Brough Head. Ik gaf met de bemerking niet te treuzelen toestemming. De bereikbaarheid van het eiland is immers maar enkele uren en ik wou ze graag heel en droog weer in de auto hebben. Ik kon ze op 14 minuten na de gehele tijd middels de kijker in de gaten houden. Ze kwamen tegen 18.00 uur weer bij de auto. Ruim op tijd.

orkney 035

Het pad naar Brough o’ Birsay.

orkney 036

De resten van de kathedraal binnen het bisschoppelijk paleis.

orkney 037

orkney 038

Vanaf het eiland zijn duidelijk de kliffen van Marwick Head te zien met daarop het enorme Kitchener Monument

orkney 039

Het uitzicht vanaf de vuurtoren was adembenemend.

orkney 040

Onder deze diepe kloof zou zich een uitgebreid grottenstelsel bevinden.

We gingen weer op Stromness aan. Via de A967 en de A965 kwamen we omstreeks 18.45 uur  in Stromness aan. De kinderen bekeken de kaart van de Ferry Inn en wilden eigenlijk wel eens een ander restaurant bezoeken. Ik heb dat voor morgen toegezegd. Vandaag toch weer het vertrouwde Stromness Hotel. Ik ben niet zo van veranderen als het goed is. De kinderen gingen voor de kipsalade, ik voor de champignons Crostini. Wat opviel was dat de salade geen sla bevatte. We vroegen de bedienster een foto te maken, een taak die ze graag vervulde.

orkney 40a

Als hoofdgerecht ging ik voor de grilde kip, Alexander voor de biefstuk en Carola voor de “Steak Pie”. Carola vond het gestoofde gerecht, wat qua vlees op het Bergse stoofvlees leek, heerlijk. De biefstuk was heerlijk mals en Alexander genoot er van. Ook de gegrilde kip was lekker. Samen met de drank was het nog geen 70 pond. Omdat de kinderen het koud hadden, het vele lopen en de harde wind hadden hun tol geëist, werd er geen nagerecht of drankje meer genomen. Omdat ons dienstertje niet wist hoe de rekening werd opgemaakt, kwamen we er achter dat de altijd aanwezige dienster Barbara heette en ze ondanks onze vermoedens geen dochter was van de dame achter de bar.  

Vlak bij huis dacht Alexander een duikboot op een nabij ons huisje gelegen parkeerplaats gezien te hebben. Bij thuiskomst bedacht Alexander dat hij dat eerst wilde onderzoeken en ondanks zijn wens zijn schoenen snel uit te trekken besloten ze dat de ‘duikboot’ onderzocht moest worden. Ik geloofde het wel en zocht met een boek de makkelijke stoel op. Ze kwamen snel weer terug. De ‘duikboot’ bleek een deel van een windmolen op een oplegger. De schoenen konden uit. Alexander viel al snel op de bank in slaap. We besloten onze bedjes maar op te zoeken.  

21 mei
De hele dag regen en storm. Pas tegen de avond werd het droog maar de zon heeft zich niet laten zien. Dit keer aten we niet in het ons vertrouwde restaurant maar werd gekozen voor ‘The ferry inn’, ook in Stromness. De buitenkant van dit restaurant was weinig uitnodigend. De binnenkant verraste ons zeer. Het heeft de sfeer en inrichting die je verwacht in een restaurant in een jachthaven. Met veel zeilattributen, foto’s van schepen en veel bruin glanzend afgelakt hout. Zoals je dat zou verwachten in een luxe zeiljacht.

De bediening was vriendelijk. Ik koos voor een chowder een dikke vissoep met het karakter van een stoofpotje. Het smaakte uitstekend. Alexander koos voor “scallop medley” het was een klein weinig voedzaam voorgerecht. Een scallop in vieren gesneden in een nogal overdadige hoeveelheid knoflook met wat salade. Carola koos voor de “Grimbister Cheese”. Het best te omschrijven als kaas met een gepaneerd korstje met een salade. Het smaakte haar wel. Als hoofdgerecht koos Alexander voor de “Dijon chicken”. Een groot stuk malse kip, die hem goed smaakte. Carola had gekozen voor de “Orkney burger”. Wat een burger! Een bom vlees tussen een broodje omlijst met verse zelf gesneden frites en groenten. Zelfs Carola, een eetster die ons, qua te absorberen hoeveelheden steeds verbaasde, had er moeite mee. Maar uiteindelijk ging het buitengewoon smaakvolle stuk vlees er geheel in. Geen ‘burger’ is haar de baas! Ik koos voor de zeebaarsfilet. De vis smaakte uitstekend. Maar hij lag op een bedje van wat zurige fijn gekookte tomaten. Dat had van mij niet gehoeven. Wat ik in het gerecht niet begreep was de in lange reepjes gesneden groente. Ik denk het groen van bosuitjes. In je mond voelde dat als een graatje. En dat heb ik liever niet als je een vis eet. Dat alles voor nog geen zeventig pond.  

22 mei
Het weerbericht voorspelde tegen 16.00 uur regen. Buien zouden er de hele dag zijn, net als de stormachtige wind. Vandaag om circa 11.00 uur de A965 genomen richting Stenness. Daarna de afslag B9055 richting de Ring of Brodgar, waar Alex nog foto’s moest nemen van de publicatieborden. Toen doorgereden naar de Ring of Bookan. Dat bleek niet meer dan een grondwal. Na de ring of Bookan de afslag naar links genomen richting Voy. Toen via de A967 richting Birsay naar de ruïnes van het paleis van Earl Robert. Het is gebouwd tussen 1569 en 1574 en heeft maar kort gefunctioneerd, want rond 1700 was het reeds vervallen. Deze ruïnes werden bekeken.

orkney 041

De resten van het paleis van Earl Robert.

orkney 042

Mooi doorkijkje bij de resten van het paleis van Earl Robert.

Alexander en Carola zijn toen langs de kust naar het zuiden gewandeld langs Mount Misery. De ‘mount’ was niet meer dan een in het landschap nauwelijks waar te nemen heuveltje. Op een punt nabij de kust op de B9056 pikte ik ze weer op. Bij Cumlaquoy zette ik ze weer af waarna ze een heuvel beklommen naar Marwick Head waar zich het enorme Kitchener Memorial bevond. Dit is een monument ter ere van Lord Kitchener. Deze metershoge toren kijkt uit over de kliffen waar op 5 juni 1916 Lord Kitchener samen met 643 andere bemanningsleden van het schip HMS Hampshire verdronken, nadat het schip op een losgeslagen mijn was gelopen.

orkney 044

Het monument ter ere van Lord Kitchener boven op de klif.

 

orkney 043

Monument ter ere van Lord Kitchener.

Wij Nederlanders zien hem niet als een held maar als een oorlogsmisdadiger, omdat hij in de Boerenoorlog (rond 1900 in wat nu Zuid-Afrika heet maar toen Oranjevrijstaat) eigenlijk de uitvinder was van de tactiek van de verschroeide aarde en concentratiekampen. Hij brandde, omdat hij niet kon winnen, alle boerenhoeven, oogsten en dorpen plat en voerde de boeren en hun gezinnen af naar concentratiekampen waar velen van honger en uitputting stierven. Ik bleef in de auto en reed naar de parkeerplaats aan de kust bij Marwick. Alexander en Carola bezochten tijdens een flinke regenbui en een noordwester storm de kliffen van Marwick Head. Na een uur of twee zaten de kinderen weer in de warme auto. Toen reden we via de B9056 weer richting het zuiden. Alexander en Carola hebben op die route nog gezocht naar een tombe op de Hill of Cruaday, maar niet gevonden.

orkney 045

Alexander heeft zijn eigen ‘Standing Stone’ geplaatst. Voor de liefhebber: hij is terug te vinden op het strand van Marwick Choin.

We gingen op ons huisje aan om daar de voorspelde regen af te wachten. Deze kwam echter niet. Onderweg werd nog een foto gemaakt van een bijzondere zijgevel van Anvil Cottage.

orkney 046

Omstreeks 18.30 uur gingen we naar ons vertrouwde adres in Stromness. Het viel gelijk op dat de parkeerplaats overvol was en dat er iets aan de hand was. Het bleek een Folk Festival te zijn. Het restaurant was afgeladen en voor het eerste half uur was er geen plaats voor ons. We zakten af naar het café op de begane grond. Alexander dronk daar zijn eerste Scapa, een whiskey van de eilanden. Na een half uur was de beste tafel van het restaurant vrij een kregen we de kaart. Deze was vanwege de drukte van het vierdaagse festival fors ingekort. Ik nam geen voorgerecht. Alexander nam de linzensoep en Carola een (nieuw) kipgerecht. Wij allen proefden van haar bord en vonden het heerlijk. Alexander en ik gingen voor de forse fillet steak die, net als eerder, bij Alexander heerlijk smaakte. Carola ging voor de rump steak, die haar smaakte. Voor de steaks kregen we een juskom pepersaus. We hadden deze extra besteld. Alles was in het restaurant net wat anders. Ook de eters die waren anders, het werden steeds meer muzikanten. Ook de vertrouwde servetten hadden een kleur gekregen en waren van papier geworden.

Omstreeks 21.00 uur gingen we zonder de voorspelde regen gezien te hebben weer op huis aan. De kinderen verleidden mij wel met de auto een rondje te maken door de nauwe en steile straatjes van Stromness. Het lukte wonderwel. 

23 mei
De hele dag was het grauw en grijs met buien en motregen en soms even droog. Dit alles met de nodige wind. Het ziet er voor morgen beter uit. We besloten naar Kirkwall te gaan. We vertrokken omstreeks 13.00 uur. Parkeerden de auto nabij de haven en liepen naar het centrum. Bezochten eerst het toeristenbureau en kochten daar wat souvenirs. Kochten voor Alexander een goed jack en liepen door de winkelstraat. Kirkwall is een echt stadje met de nodige winkeltjes met soms, voor ons, vreemde producten te koop. Wat te denken van een balkrabber? Vreemde jongens de Schotten!

orkney 047

Wat we ook veel tegen kwamen waren take a way’s. Kirkwall heeft een aantal monumenten die een bezoek zeker waard zijn, waaronder een museum. Het was wel even opletten want aan de buitenkant wijst weinig er op dat hier iets is wat een bezoek waard is. Zoals in de UK gebruikelijk is, was de entree gratis. Het bleek een kruip-door-sluip-door gebouw met veel plekken waar op je op je hoofd moet letten. Maar de expositie gaf een mooi beeld van met name de bewoningsgeschiedenis van de eilanden. Met heel veel opgravingsvondsten. Een bezoek zeker waard.

Wat meer dan één bezoek waard is, is de Sint Magnus kathedraal. Gebouwd in de 12e eeuw. Zowel van binnen als van buiten een prachtig gebouw met heel veel glas in lood ramen en veel steenwerk en oude grafzerken.

orkney 048

De Sint Magnus kathedraal

orkney 052

Een doopvont in de Sint Magnus kathedraal met uit elke parochie een opgeraapte steen.

orkney 049 orkney 050 orkney 051

Het gebouw is grotendeels uit de lokale zandsteen opgetrokken. Een relatief zacht materiaal wat in wind en regen makkelijk erodeert. Een steenwerker is dan ook in vaste dienst om het gebouw te onderhouden. Tijdens ons bezoek was een dame in de kerk aanwezig die aanspreekbaar was voor alle vragen, die ze uitgebreid beantwoordde. Geen gids in de traditionele zin maar gewoon iemand die op een stoel als alle andere zat, maar die de uitstraling had van: heb je iets te vragen kom bij mij. Voor mij zou een bezoek aan dit gebouw al een bezoek aan Orkney waard zijn.

orkney 053

Overduidelijk is de erosie te zien

Ook restaurants hebben geen gillende uithangborden aan de gevels. We hadden moeite om iets te vinden dat meer in de aanbieding had dan snelle happen. Uiteindelijk besloten we te gaan eten in Dil Se. Een Indiaas restaurant. Als voorgerecht kozen we allemaal voor typisch Indiase gerechten. Hoewel niet naar ieders smaak was de kwaliteit goed. Voor het hoofdgerecht koos Alexander weer voor een Indiaas gerecht wat hem uitstekend beviel. Carola en ik kozen voor een vertrouwde steak. Dat was geen succes. Die van Carola was, hoewel mishandeld, nog wel acceptabel. Die van mij was nauwelijks eetbaar. Taai en te ver doorgebraden en de omlijsting (gebraden ui met champignons) deels aangebrand. Het advies ga daar vooral eten als je van gekruid Indiaas eten houdt, maar als je denkt: ‘ik doe wel mee met gewone kost’, bedenk je dan tweemaal of je wel voor de gezelligheid mee moet gaan.     

24 mei
Vandaag was een mooie dag. Geen regen en afnemende wind. Er was zelfs een moment dat we bij het buiten komen het warm vonden. Vermoedelijk was het wel 12 graden. Vandaag moesten we om uiterlijk om 10.00 uur ons huisje uit zijn. De verhuurster zal onze koffers verplaatsen naar onze appartementen. Waar we na 15.00 uur in kunnen.

Omstreeks 10.00 uur vertrokken we naar Skara Brae. Een neolithische nederzetting die tussen 3100 voor Christus en 2500 voor Christus bewoond was. Het is het oudste bekende dorp van Europa en bestond uit ongeveer 10 huisjes en een werkplaats gelegen aan een straatje. De restanten werden in 1850 ontdekt na een zware winterstorm die veel duinzand verplaatste. De Skara Brae locatie bestaat uit een bezoekerscentrum met een expositie, een nagebouwd neolithisch huisje en het opgegraven dorp. Skara Brae is een bezoek en de entreegelden zeker waard. Onderstaande foto’s geven een aardig beeld van Skara Brae.

orkney 054 orkney 055 orkney 056 orkney 057 orkney 058 orkney 059 orkney 060 orkney 061

orkney 062

Een fotogenieke mus in Skara Brae

Nabij de locatie ligt ook Skaill House. Het betreft een buitenplaats waarvan de bouw gestart is in de 17e eeuw en later steeds verder werd uitgebouwd. Het begon als een gebouw van het graafschap, maar ging in 1615 over naar de Bisschop en later op één van zijn zonen de eerste Laird van de buitenplaats. Ook dit huis, dat gedeeltelijk is opengesteld, is een bezoek waard.

orkney 063

Alexander kon geen genoeg krijgen van de vele historische boeken in de bibliotheek van Skaill House

Voor het eten gingen we naar ons bekende adres hotel Stromness. Onderweg tankten we en deden we inkopen bij een coöperatieve supermarkt.

Het centrum van Stromness was druk met veel muzikanten, die soms spontaan op straat muziek maakten. Het restaurant was afgeladen en vulde zich ook met de muziek van een jamsessie. Het was nu een gelukje dat we de dienstertjes goed kenden en zij ons. Toen er een plaatsje van twee vrijkwam kregen we de tafel en werd er een stoel bijgeschoven terwijl ik echt niet zeker weet of we wel aan de beurt waren. Maar wij waren blij met het plekje vlakbij de muziek waarvan Alexander makkelijk foto’s van kon maken. Alexander kon gaan genieten van de Folkmuziek die in allerlei varianten ten gehore werd gebracht. Carola en Alexander namen het voorgerecht tempura kip. Het smaakte ze uitstekend. Ik nam geen voorgerecht. Als hoofdgerecht namen Alexander en ik de filet steak. Het smaakte als vanouds. Carola nam een pastagerecht wat haar goed smaakte. Na afloop van het eten bleven we wat langer zitten en kon Alexander genieten van een 25 jaar oude lokale whisky.

orkney 064

Voor de nodige muziek tijdens het eten werd gezorgd

orkney 065

Avondmaal in een gezellige sfeer

Toen we het restaurant verlieten probeerden we te doorgronden hoe het festival qua kaartverkoop, locaties en tijden werkte. We konden het systeem (indien er sprake is van een systeem) niet doorgronden. Carola wilde het graag vragen aan de feestgangers ondanks, volgens eigen zeggen, haar beperkte Engelse taalkennis. Ze sprak een wat oudere man op een bankje aan die van een glaasje wijn zat te genieten. Deze bleek het allemaal niet te weten. Zijn excuus ‘I’m from Wales’. Later verzamelde zij al haar moed en sprak ze een als muzikant herkenbare jongeman aan onder het motto: hij zal toch wel weten hoe het werkt! Hij bleek afkomstig uit Noorwegen en had geen idee. Zij een ervaring rijker en met de wetenschap dat ze veel beter met Engels uit de voeten kan dan ze zelf dacht.

We zochten onze appartementen op en mochten ervaren wat het is om uit je huis te kijken terwijl de golven er tegenaan klotsen. Naar schatting drie a vier meter onder je raam ruiste de zee. Het zijn aardige appartementen. Alleen wifi werkt niet zoals we graag zouden willen. Maar dat hebben we op vakantie wel vaker moeten ervaren.  

25 mei
Vandaag was ons mooi zonnig weer voorspeld, het viel tegen. Het bleef wel droog maar het duurde tot omstreeks 16.00 uur voordat de zon echt doorbrak. Ook de harde wind maakte het niet echt aangenaam. We reden naar de Bay of Skaill voor een wandeling naar de Hole o’Row en Row Head. Ik ben tot de voet van de heuvel met Alexander en Carola mee gelopen en heb daar op ze gewacht. De wandeling duurde langer dan gedacht. Daarna zijn we naar het bezoekerscentrum van Skara Brae gelopen om met thee, warme chocolademelk en stevige chocolade cake weer op temperatuur te komen.

orkney 066

Bay of Skaill

orkney 067

Bay of Skaill

We vervolgden met een rit naar een parkeerterrein nabij Yesnaby van waar de kinderen liepen naar de Broch of Borwick. Op zich een interessante plek waar ik gelijk in het beton de oude kanonopstellingen zag, die daar gedurende WO II de kust en de toegang tot Scapa Flow (plek waar het grootste deel van de Engelse vloot lag en het slagschip de Royal Oak in 1939 door de Duitsers werd getorpedeerd en zonk) moesten beschermen.

orkney 068

Broch of Borwick

orkney 069

Konijnen in overvloed op de Orkney eilanden. Op het menu zijn we ze nog niet tegengekomen

Toen was de dag weer ver om en reden we naar Stromness naar ons vertrouwde adres het restaurant van Hotel Stromness. Het dorp was afgeladen en we moesten een eind van onze vertrouwde plek parkeren. Het Folk Festival was nog in volle gang. Ook in het restaurant was er weer een jamsessie waar soms tot 12 muzikanten aan meededen waaronder op enig moment zes strijkers. Het was genieten en Alexander maakte foto’s en filmpjes. Het eten was als van ouds en we probeerde geen nieuwe gerechten We bleven langer dan gebruikelijk. Daarna wilden Alexander en Carola de sfeer in het dorp verder proeven. We spraken af waar we elkaar weer zouden ontmoeten en ik ging een wandelingetje maken. Later bleken Carola en Alexander dat ook gedaan te hebben. 

26 mei
Hoewel de zon was beloofd, bleef het de hele dag somber en winderig weer. Het bleef wel droog. Je kon vanaf de kust zien dat boven zee, op pakweg een 500 meter afstand, de zon wel scheen. Het leek er op dat het land de (laaghangende) bewolking vasthield. Omstreeks 13.00 uur reden we naar het parkeerterrein nabij Yesnaby waar we gisteren ook geweest waren. Alexander en Carola wilden naar Outertown, een locatie nabij Stromness wandelen.

Volgens de borden een tocht van 4 mijl.

orkney 071

Ze deden er bijna 4 uur over. Of de aangegeven lengte klopt valt te betwijfelen. Toen ik ze over de laatste heuvel zag komen, ben ik ze tegemoet gelopen. Ze hadden genoten. Maar voelden hun benen. Onderstaande foto’s geven een aardige indruk van de wandeling.

orkney 072 orkney 073 orkney 074 orkney 075

Ondanks de natte blubberige broekpijpen waren ze in hotel Stromness welkom. Eerst wilden we gaan eten in de Ferry Inn, maar daar bleken alle tafels bezet. Omdat het nog geen zes uur was, wandelden we door Stromness en bleek de boekwinkel nog open. Alexander vond twee opgravingsrapporten en een boek over de zeldzame vogels in Nederland (deels in het Nederlands). Het boek bleek tweetalig. Dat verwacht je toch niet in een boekwinkeltje in Stromness!

De soep van de dag was tomaten/basilicum. Carola en ik gingen ervoor. Alexander had weliswaar een ander voorgerecht (prawn bites) maar een half bord soep van mij ging er ook wel in. Alle drie vonden we de soep heerlijk. Alexander en ik gingen qua hoofdgerecht op herhaling. Carola bestelde Chicken Haggis Crumble. Dat is een soort ovengerecht van kip, champignons, saus en de Haggis Crumble. Haggis is een schapenmaag of runderdarm, gevuld met stukjes hart, long, lever, niervet en havermout. Zo klinkt het niet aantrekkelijk, maar als crumble smaakte het Carola uitstekend. Alexander nam als nagerecht een ‘homemade’ cheese cake. Dit alles met de drank mee voor nog geen 65 pond.  

27 mei
Het was vandaag, qua weer, de mooiste dag tot nu toe. Het begon heiig, maar de zon brak al snel door, zij het wat bleek en dat is de hele dag zo gebleven.

Vandaag zijn we via de A965 richting Kirkwall gereden. Het eerste te bezoeken object was het “earth house Rennibister”, een onderaardse ruimte die via een luik op een boerenerf te bezichtigen was.

orkney 076

In het earth house Rennibister

Daarna gingen we op zoek naar het “Grainbank earth house”. We vonden de locatie op een bedrijventerrein. Het bleek echter alleen toegankelijk met een sleutel te verkrijgen op een adres in Kirkwall. We besloten, gezien het weer, dat mogelijk op een ander tijdstip te doen en eerst te profiteren van de zon om in de open lucht mooie foto’s te kunnen maken. 

Via de A960 gingen we opzoek naar “Mine Howe” een tombe. Het was een teleurstelling de locatie was dicht en het leek erop dat dit al lang het geval was. Het geheel zag er zeer verwaarloosd uit. Het was voor Alexander heel jammer, omdat dit een locatie was waarvan hij een opgravingsverslag had kunnen kopen.

Op de A960 namen we de afslag B9052. Bij het oorlogsmonument voor de gevallenen van de Royal Oak zagen we aan de oostelijke horizon een ander monument dat we besloten te proberen te bereiken. Op de kaart (uit 2002) die we hadden stond het niet. We liepen al snel vast en besloten onze poging te staken. Op die route bezochten Alexander en Carola nog wel een locatie die als “castle” stond aangegeven. Het bleken restanten ten zijn van een klein object. Volgens Alexander kleiner dan zijn slaapkamer.

Via de A961 gingen we over de vier ‘Churchill Barriers’ (verbindingen tussen de eilanden: Lamb Holm, Glimps Holm, Burray en South Ronaldsay) die in opdracht van Churchill zijn aangebracht, nadat een Duitse U boot in 1939 in de baai Scapa Flow doordrong en in staat was het slagschip de Royal Oak tot zinken te brengen en weer te ontsnappen. Deze ‘barriers’ werden aangelegd met het gebruik van veel Italiaanse gevangen die in de Lybische woestijn krijgsgevangen waren gemaakt. Alexander nam veel foto’s van deze ‘barriers’ en de ervoor en erachter afgezonken scheepswrakken, die soms stamden uit WO I en ook toen al dienden om het binnendringen van duikboten te voorkomen.

orkney 077

Churchill Barriers

We reden de A961 af tot de afslag B9041 richting de Tombe of the Eagles. Dat was een locatie waarover ter plaatse uitleg werd gegeven over wat er te zien was. De tombe zelf was alleen te bereiken middels een heel lage doorgang die genomen werd door te gaan liggen op een karretje en jezelf met een touw naar binnen te trekken. Dat leverde best wat bijzondere situaties op. Maar het lukte zelfs mij en uiteindelijk kon Alexander, toen andere bezoekers vertrokken waren, in alle rust zijn geliefde foto’s maken en genieten van het duizenden jaren oude bouwwerk. De locaties, uitleg en wandeling naar de objecten zijn een bezoek en het entreegeld zeker waard.

orkney 078

Ingang van Tombe of the Eagles

orkney 079

Voor deze oude baas een hele klus

orkney 080

….. en dan weer overeind zien te komen

orkney 081

In de Tombe of the Eagles

Tegen de tijd dat we bij de Tombe of the Eagles klaar waren was een andere tombe in de buurt al gesloten. We besloten op de terugweg te gaan eten in de Murray Arms. Een restaurant in het dorpje Sint Margaret’s Hope. Ondanks dat we geen adres hadden gevonden op de folder van het restaurant, konden we het makkelijk vinden.

Als voorgerecht nam ik een garnalen cocktail van Noorse garnalen. Deze smaakte zoals zou moeten. Alexander nam een kipgerecht dat hem goed smaakte en Carola nam een gerookte zalm salade. Dit gerecht was anders dan verwacht. De zalm was gerookt zoals bij ons een makreel. Carola vond de grof gesneden salade heel lekker. Na onze verwondering over deze ‘gerookte zalm’ ging hij vlot naar binnen. Als hoofdgerecht namen Carola en ik een lasagne. Die werd opgediend met frieten en doperwtjes. Het was veel en lekker. Alexander ging voor een coquilles gerecht. Dat bleken coquilles te zijn op een bedje van spaghetti. Ook Alexander genoot van het gerecht. Met de drank  kostte dit alles maar 50 pond. Een plek om terug te komen. Omstreeks 20.00 uur kwamen we weer in onze appartementen aan.

Wat in deze vakantie opvalt is dat, waar je ook komt, in elk restaurant, in elke supermarkt of winkeltje de producten van de Orkney’s worden verkocht en aanbevolen. Vlees, eieren, melkproducten, ijs, bakkerijproducten, whisky, bier, juwelen, kleding, schrijvers, muzikanten enz. Het is een mantra! En het rare is het werkt. Het is een eilandpromotie eerste klas. Effect: nog geen 2 % van de  inwoners is werkloos! Daar kunnen wij slechts van dromen.

Wat opvalt in het landschap is de weidegang van vrijwel alle dieren. Wat ik het mooiste vind is dat je in de wei koeien ziet met hun kalveren. Het is een prachtig gezicht en benadrukt de wijze waarop hier geboerd wordt.    

28 mei
Het was vandaag een zonnige dag en ook de wind deed het voor Orkney begrippen zachtjes aan. Later op de dag werd het zelfs helemaal helder. We besloten nog een keer  over de ‘barriers’ te gaan naar South Ronaldsay. Op Lamb Holm bezochten we de Italiaanse Kapel, gebouwd door Italiaanse krijgsgevangenen die in WO II werkten aan de dammen die de oostkant van Scapa Flow afsluiten. De kapel is een bezoek zeker waard.

orkney 082

De Italiaanse kapel

orkney 083 orkney 084 orkney 085

We bezochten de tombe van de otters. We hadden gisteren gesproken met de eigenaar. Het is een privé tombe van meer dan 5000 jaar oud die slechts gedeeltelijk is opgegraven. De tombe bevat nog steeds duizenden botten van vermoedelijk honderden individuen. De tombe wordt de tombe van de otters genoemd, omdat in de tombe ook otterrestanten en otterpoep van duizenden jaren oud zijn aangetroffen. De redenering van de eigenaar is dat otters aten van het vlees van de overledenen. De tombe is alleen onder begeleiding te bezoeken en is inwendig erg smal. Buiten de gids kunnen er slechts enkele personen tegelijk in aanwezig zijn. De tombe is ook afwijkend, omdat deze grotendeels is uitgehakt in één rotsblok en als het ware daarin is opgebouwd. Vandaag spraken we uitgebreid met de eigenaar Hamish, die het niet zo heeft op de gangbare Schotse archeologen. Hij heeft zo zijn eigen theorieën. Hij heeft wel de werkzaamheden in de tombe door bevoegde archeologen laten doen. Hij en zijn tombe zijn apart en voor lichamelijk flexibele personen een bezoek zeker waard. Ook de vrouwelijke gids deed haar werk met liefde en plezier en kwam deskundig over.

orkney 086

Tombe van de otters

We hebben ter plekke nog wat, door derden deels opengebroken, steen- en ijzertijd objecten bekeken en een aardige wandeling door de natuur gemaakt.

orkney 087 orkney 088

orkney 089

Tijdens onze wandeling kwamen we dit overduidelijk verliefd koppeltje tegen

We hebben op de locatie gegeten in de bistro van de vrouw van Hamish. De bistro biedt een fantastisch uitzicht over zee en heeft een moderne uitstraling en zelfs een terras. 

orkney 090

Schitterend uitzicht tijdens ons avondmaal

Alexander en ik genoten van een salade van Noorse garnalen. Carola was voor de groentesoep gegaan. Deze smaakte goed, maar was wat flauw. Als hoofdgerecht had ik een heilbot genomen. De vismoot smaakte uitstekend en ook de gebakken aardappelblokjes waren heerlijk. Carola had ‘salmon patties’ genomen. Dat waren een soort van zalmkoekjes (zalm met peterselie, ui en ei) ook dat beviel wonderwel. Alexander had gekozen voor coquilles. Ze waren volgens het menu ‘hand dived’ en ze waren groot en heerlijk. De beste coquilles die Alexander naar zijn zeggen ooit had gegeten! Alexander nam als nagerecht een sorbet van eigen gemaakt ijs met fruit en Carola een ‘fruit crumble’ beide gerechten werden zeer gewaardeerd. Dat allemaal, inclusief de drank voor nog geen 80 pond. Mijn advies bij een bezoek aan de Orkney’s: daar zeker minimaal één keer gaan eten.  

29 mei
Het weer was vandaag prachtig. De hele dag zon en de thermometer in de auto gaf op enig moment zelfs 17 graden aan. Omstreeks 13.00 uur zijn we, nadat we Ank gebeld hadden om haar te feliciteren met haar verjaardag, vertrokken naar Stromness om in een aantal winkeltjes wat souvenirs te kopen en het boek op te halen wat Alexander besteld had. De kinderen waren eerst van plan een kustwandeling te gaan maken. Dat plan veranderde en we besloten naar Kirkwall te gaan. We haalden bij het paleis van de bisschop de sleutel van de onderaardse woning op. Daarna gingen de kinderen lopen naar die onderaardse woning op het industrieterrein. Alexander en Carola hebben genoten van het bezoek aan het onderaardse huis. Het object was, vergeleken met andere bezochte onderaardse objecten heel afwijkend en het bezoek zeker waard.

orkney 091

Toegang tot de onderaardse woning

orkney 092

In de onderaardse woning

orkney 093

In de onderaardse woning

orkney 094

De gang in de onderaardse woning

Ik ging voor Alexander een verjaardagscadeautje kopen, een whiskey drinknap,  waarvan ik wist dat hij het graag zou willen hebben. 

orkney 095

Whiskey drinknap

Daarna wachtte ik ze op en gingen we gezamenlijk weer op Stromness aan. We genoten daar nog éénmaal van het uitzicht op Hoy en aten in het ons bekende hotel Stromness. We gingen bijna volledig op herhaling. De enige die iets nieuws bestelde was Carola. Haar voorgerecht was minestronesoep. Het smaakte haar goed. Na dit galgenmaal vertrokken we naar onze huisjes om te gaan opruimen en in te pakken.  

orkney 096

Het uitzicht op Hoy

30 mei
Vandaag de thuisreis. We zijn omstreeks 6.30 uur vertrokken uit onze appartementen in Finstown. Omstreeks 7.00 uur bereikten we het vliegveld, ruim voor het vertrek om 7.50 uur naar Aberdeen. We vertrokken op tijd en kwamen keurig op tijd aan. Haalden de koffers van de band en leverden die weer in voor onze vlucht naar Schiphol. De terugvlucht naar Schiphol vertrok ook op tijd en we kwamen ook volgens de planning aan op Schiphol. Op de koffers moesten we langer wachten dan in Aberdeen, maar Schiphol is dan ook een maatje groter.

Het moet gezegd worden: ons bevalt de service op de vliegvelden in Schotland beter. Geen gedonder met de incheckautomaten. Die staan er wel maar niemand gebruikt ze. Maar gewoon aardige mensen die je te woord staan en laten merken dat ze blij zijn met je bezoek aan hun land. De rit naar huis en Ank verliep voorspoedig. De snelweg liet me snel weer wennen aan rechts rijden. Voor mij toch iets logischer dan links.

Met vriendelijke groet,

Louis van der Kallen.


    

2013 SHETLAND EILANDEN

 

    


16 mei

Vandaag in alle vroegte met Alexander in de KA vertrokken naar Schiphol. De auto geparkeerd op P3 (lang parkeren). Helemaal achteraan was ruim plek, dat was vorig jaar om deze periode wel anders, toen was het zoeken naar een plekje. Terug bij de ingang van P3 stond de bus naar Schiphol al klaar en hij vertrok direct nadat wij ingestapt waren, alsof hij speciaal op ons gewacht had.
Het ‘nieuwe’ inchecken, lukte ons niet. Er kwam een briefje uit de automaat dat we ons maar moesten melden bij de balie. Daar lukte het ook niet direct omdat onze namen er niet uitkwamen, maar uiteindelijk lukte het wel en leverden we onze koffers in. 
Na wat rondhangen op Schiphol, stapten we in voor onze vlucht met KLM Cityhopper naar Aberdeen met een Embraer 190. De vlucht vertrok met enige vertraging omdat de startmotor van het vliegtuig niet goed werkte en een ‘externe’ startmotor er aan te pas moest komen om ons onderweg te helpen. Hoewel koel was het weer prachtig, de zon kwam geregeld door de wolken. Het was goed dat we even bleven kijken bij de koffers die uit ons vliegtuig kwamen, want in tegenstelling tot vorig jaar toen net als nu de koffers doorgelabeld waren tot Sumburgh op Shetland, bleken de koffers nu wel op de band te verschijnen en bij enig navragen bleek dat we deze opnieuw moesten in checken voor de vlucht naar Shetland. Maar de luchthaven van Aberdeen is niet die van Schiphol! Welke incheckbalie we moesten gebruiken, bleef lang onduidelijk. Uiteindelijk ging Alexander er maar eens achteraan en toen was het zo geregeld en konden we door naar de gates. 
Op het vliegveld van Aberdeen was niet alles zo logisch geregeld als op ons eigen Schiphol. Op de borden wel een vermelding van de vlucht naar Sumburgh (het vliegveldje van de Shetland eilanden) maar geen vermelding van de gate! Uiteindelijk kwam die wel op de borden. We vlogen met FlyBE een onderdeel van Loganair een regionaal Schots maatschappijtje. We vlogen met een Saab SF 340A/340B en met bijna 30 medereizigers was het toestel bijna vol. Ook deze vlucht vertrok niet op tijd en we moesten zelfs naar een andere gate omdat wegens een mankement van vliegtuig werd gewisseld. Het geluid van de motoren was voor mijn gevoel oorverdovend. Het was dan ook een verademing toen we aankwamen en de rust in onze oren weerkeerde. Binnen enkele minuten waren de koffers er en was iedereen verdwenen. In de hal stond een meneer van het auto verhuurbedrijf (Avis Bolts Car Hire) met een bord met onder andere onze naam er op. We werden in een busje geladen en gingen in een razend tempo rond het gehele vliegveld om aan de achterzijde afgeleverd te worden bij een container waar Avis Bolts Car Hire is gevestigd en we snel aan de sleutels werden geholpen van een vrijwel nieuwe blauwe Kia Picanto. 
Bij een vakantie in Engeland heb je Engelse ponden nodig om aan je financiële verplichtingen te voldoen, Het makkelijkste is dan daar pinnen! Maar daar kunnen wel wat haken en ogen aanzitten. Zo hebben we moeten ervaren dat een ING pas vrijwel nooit tot een transactie leidde. Sterker nog, Alexander en ik kregen standaard te lezen dat ons saldo onvoldoende was voor de gewenste transactie, terwijl er meer dan genoeg op de rekening stond. Dan blijkt een Visa kaart de reddende engel te zijn. Uiteindelijk zouden we bij aankomst in ons huisje de huur voor de komende achttien dagen kunnen voldoen.

Vlak na vertrek kruisten we eerst weer de landingsbaan, wat toch wel raar blijft, ook al hadden we dat vorig jaar eerder gedaan. Na een paar kilometer stopten we omdat Alexander een bezoek wilde brengen aan een lokale opgraving ten noord westen van het Loch of Huesbreck om een afspraak te maken om minimaal een dagje mee te doen met de opgraving onder leiding van Professor Gerry Bigelow van Bates University in Maine, USA .
Toen we bij de opgraving aan kwamen rijden, zagen we een jonge vrouw uit een auto stappen die we eerder die dag in Aberdeen hadden gezien toen ze op dezelfde vlucht als wij wachtte en van wie we dachten dat zij Amerikaanse was en mogelijk ook vanwege de archeologie naar de Shetlands ging. Ze bleek de dochter van de teamleider van de opgraving. Toen Alexander lang weg bleef ben ik zelf naar de opgraving gelopen om hem te bewegen al dat mooie werk voor vandaag achter zich te laten zodat we onze boodschappen in Lerwick zouden kunnen doen en we in de buurt van de afgesproken tijd ons zouden kunnen melden bij het huisje op Muckle Roe.

De Testo supermarkt in Lerwick voorzag ons weer van alle noodzakelijkheden en van een verrassende ontmoeting. Toen hij ons Nederlands hoorde praten sprak ons een oud Amsterdammer aan die voor de visverwerking naar de eilanden was gekomen maar hier vanwege de liefde was blijven hangen en nu bij Testo werkte. Hij was duidelijk blij even z’n moerstaal te kunnen spreken. Daarna togen we naar het eiland Muckle Roe dat via een brug verbonden is met Mainland. Net voor zessen kwamen we aan bij ons huis/thuis. We herkenden het meteen van de foto’s. Het huisje was prachtig en was duidelijk gebouwd en ingericht met de bedoeling de toerist een hoge kwaliteit te bieden. Buiten wat kuilen in de oprit voldeed het aan meer dan de verwachting. De ligging aan de oever van een meer (Orwick Water), waarnaar het is vernoemd. Het prachtige uitzicht op het meer is optimaal voor een mooie beleving van al het moois wat de Shetlands hebben te bieden.
De sleutel stak in het slot en de gastvrouw meldde zich spoedig. De inhoud van de koelkast was zodanig dat we Testo wel even hadden kunnen uitstellen. 
Na bekomen te zijn van de reis zijn we teruggereden richting Lower Voe om in het ons wel bekende Pier Head te gaan eten. De kaart, de inrichting en de mensen waren nauwelijks veranderd. Voor zover je in den vreemde kan thuis komen, kwamen we thuis. Het eten, de garnalen cocktail en de kipfilets waren als vanouds lekker en niet duur. 
Na thuiskomst bleek de andere locatie toch wat problematisch voor de communicatie met het thuisfront. Mijn telefoon bleek niet te koppelen aan een Engels netwerk. Vodafone koppelen lukte niet. Oranje wel op een ander deel van de eilanden, maar dat werkt slechts op een deel van de Shetlands.

shetland 001

De opgraving van Broo House waar Alexander op 17 mei een dag mee kan gaan helpen.
Het betreft de resten van een 17e eeuwse boerderij die in korte tijd volledig onder
aanwaaiend zand is verdwenen

shetland 002

Het uitzicht vanuit ons vakantiehuis

17 mei
Het weer is bar en boos. Vrijwel continue regen in allerlei intensiteiten en heel veel wind. De wind giert om het huisje en rukt aan de ramen. Binnen is het klimaat OK. Om circa 7.15 uur stapten we in de auto om Alexander naar de opgraving te brengen, een rit van ruim 80 kilometer. Omstreeks 8.45 uur leverde ik hem af en zette koers terug naar Orwick Water. Daarna ben ik begonnen met mijn reisverslag en vooral met een worsteling met de nieuwe laptop die de oude na 9 jaren goede dienst is opgevolgd. Veel gemopper mijnerzijds met de nieuwe versie van Words gecombineerd met Windows 8, maar we komen er uit. Veel meelij met Alexander vanwege het weer. Mijn telefoon blijkt op Muckle Roe zo nu en dan wel SMS-jes en inkomende gespreken te kunnen ontvangen, maar ook voor dit beperkte gebruik onbetrouwbaar.
Wat vandaag en gisteren opviel in de lange autoritten was de wijze waarop de BBC2 radio inhoud geeft aan de herdenkingen van de ‘Battle of Brittan’ en de aanval van de Lancaster bommenwerpers op de Roerdammen. Ik zie het in Nederland niet gebeuren dat mensen via de radio aandacht vragen voor de herinnering van hun oom, opa of overgrootvader door zijn naam te noemen in een vorm van heldendom, respect voor hun inzet, plichtsbetrachting en opoffering voor de ‘natie’ terwijl zij deze personen nooit hebben ontmoet omdat deze helden al omgekomen waren nog voor dat de radiobellers geboren waren. 
Wie eert op deze wijze onze helden van de slag in de Java Zee of de Grebbelinie of de gevechten om de Maasbruggen in Rotterdam? We kunnen van de soms rare Britten heel wat leren.

Omstreeks 17.00 uur afgesproken Alexander op te halen bij een soort van jeugdherberg nabij het vliegveld. Daar huizen de opgravingsteams en hij was daar naartoe gegaan om de aardewerkvondsten van de afgelopen weken te bekijken en een bijdrage te leveren in het determineren ervan. De terugrit richting Lower Voe, om te gaan eten bij de Pier Head was een beleving: Alexander zijn eerste 70 kilometer links rijden in een auto met het stuur aan, voor ons denken, de verkeerde kant en in een Kia Picanto en dat met een vliegende storm als zijwind. De eerste 20 kilometer zat ik niet gemakkelijk maar het ging allengs beter. We kwamen veilig bij de Pier Head aan. Daar Ank gebeld om o.a dit heuglijke nieuws te melden.
In de Pier Head was het een drukte van jewelste. Toch werd voor ons een tafeltje geregeld en over de hoofden verplaatste Alexander een stoel zodat ook hij kon zitten. Helaas waren er geen verse mosselen. Alexander koos voor het zelfde als gisteren en ik ging voor de kabeljauw. Alles smaakte goed. Ik reed naar ons huisje. Omdat Alex een Strongbow op had en de straffen op rijden onder invloed hier behoorlijk zijn. Een papier aan de muur van de Pier Head herinnerde iedere bezoeker er aan dat op rijden onder invloed 12 maanden ontzegging rijbewijs staat en 5000 pond boete.

18 mei
Vandaag gaat Alexander een tweede dag opgraven nabij Sumburgh, de rit verliep probleemloos. Wel moest ik tanken want een auto heeft nu eenmaal brandstof nodig om te functioneren. Vlak bij de opgravingslocatie had ik een benzinepomp gespot.

Om succesvol te kunnen tanken moet je wel de klep open krijgen van de vulopening. Dat bleek moeilijker dan ik dacht. Ik kreeg hem niet open en ook een korte speurtocht over het dashbord leverde geen oplossing. Een jongedame had mij van achter het raam al enige tijd geobserveerd. Toen ik naar binnen kwam, stopte ze met het schillen van aardappelen en wees ze mij eerst op het boordje ‘selfservice’ waarna zij met een glimlach mijn verhaal aanhoorde en luid grinnikend naar buiten liep om mij het naast de stoel zitten de hendeltje te wijzen. Ze grinnikte weer toen ze mijn tip voor de ‘verleende service’ in ontvangst nam.
In Lerwick bij Tesco wat boodschappen gedaan inclusief aluminiumfolie om de lunch van morgen in te kunnen pakken, want dan gaan we ver het veen op met een gids om otters te spotten.
Toen we opstonden was het droog maar buiten was het nog steeds stormachtig. Op de terugweg van Lerwick begon het op te klaren en tegen 11.00 uur scheen de zon ook op Muckle Roe zo nu en dan. Ik heb even geprobeerd buiten te zitten, maar de wind maakte het nog niet aangenaam. Later op de dag was het wel lekker om gebruik te maken van het terras rond het huisje hoewel de wind sterk bleef.
Omstreeks 16.30 uur Alexander opgepikt bij de opgraving, hij zag eruit alsof hij een kompel was in een steenkoolmijn. Eerst naar huis om te douchen en daarna naar de Pierhead. Toen we later op de avond bij de Pierhead aankwamen was er een vrijgezellengroep van vrouwen. Ze zagen er niet uit. Vrijwel allemaal uitgedost als huisvrouwtjes op leeftijd uit de vijftiger jaren. Later kwam er ook een groep mannelijke vrijgezelle fuifnummers. Dat veranderde het aangezicht van de Pierhead in een gaybar. Het was leuk om naar te kijken maar door de drukte kwam van de bediening niets terecht. We besloten maar huiswaarts te keren en te eten wat in huis aanwezig was. De broodjes met kaas smaakten goed. We gingen vroeg naar bed want morgen wacht de otter expeditie met de gids die we hebben ingehuurd.

shetland 003

De opgegraven resten van Broo House

shetland 004

Het werk van Alexander vandaag, een doorsnede over een afvallaag die voornamelijk bestond uit snoeiharde rode as van verbrande turf en daaronder een laag met verbrande stenen

 

19 mei
Vanmorgen ons om 9.00 uur gemeld op het parkeerterreintje bij de COOP supermarkt in Brae. Onze gids, Gary Bell, meldde zich al gauw. We stapten over in zijn auto die beter tegen het terrein kan en gingen onderweg. Het weer was perfect. De wind van de afgelopen dagen was sterk verminderd en de heiigheid nam snel af. De zon deed zijn werk en het werd snel helder. 
We reden naar Gluss Ayre. Dat is een dam tussen Mainland en Gluss Isle die bijna altijd boven water blijf. Gluss Ayre is nabij de gehuchten Nissetter en Bardister. We zochten enige tijd het water ten oosten van Gluss Ayre, de Sullom Voe af. Na verloop van tijd konden we de eerste otter(s) zien. We stapten uit en begonnen langzaam richting het oosten te lopen langs de zuidkust van Gluss Isle. Uiteindelijk spotten we een familie van drie otters. Een moeder met twee jongen. Na een uur of drie was mijn fysieke accu ver leeg en ben ik teruggelopen naar de auto. Het staan en lopen over een glibberige pad boven een klif had zijn tol geëist. Alexander en de gids hebben de otters verder gevolgd richting het piertje nabij Tivaka Taing (een constructie die gebruikt kan worden om een drijvende muur te kunnen spannen tussen deze pier en de pier nabij Roe Clett aan de overkant van de Voe ingeval er een olielekkage zou zijn bij de Sullom Voe Terminal). Ze hebben de familie nog zeker 3 uur kunnen volgen tot ze ineens er vandoor waren. Alexander heeft heel veel mooie en leuke foto’s kunnen maken.
Mijn hoogtepunt was dat ik vroeg in de route een otter spotte die de gids had gemist.
De gids van Shetland Nature kunnen we aanbevelen, de 165 pond die de trip kostte waren wel besteed en we kregen meer dan we verwacht hadden.
Wat een mazzelaars zijn wij! Op de dag dat wij de gids hadden besteld werd het prachtig weer. In Brae het dichtst bij ons huisje gelegen meetstation werd het maar liefs 13 graden.
We zullen het wel verdiend hebben. We kwamen moe en met gloeiende gezichten thuis. Zo veel uren in de zon en buiten zijn niet mijn gewoonte. Na het douchen en het bekijken van een mooie documentaire op de Schotse BBC over de Hebriden zijn we naar de Pier Head gegaan. 
Wat tijdens de rit opviel was dat het weer tussen Brea en Lower Voe veranderde. Scheen in Brae de zon nog en was het relatief warm, in Lower Voe, een afstand van ongeveer 10 kilometer was er laaghangende bewolking en was het een stuk koeler. 
In de Pier Head was het rustig en nog mooier de mosselen waren er weer. Ik ging er voor als voorgerecht en Alexander ging als voorgerecht voor de gepaneerde paddenstoelen. Ik nam als hoofdgerecht Monkfish en Alexander scampi’s. De kwaliteit was OK, het was heerlijk en met de drank mee kostte het 35 pond.
Op de terugweg constateerden we dat om 19.30 uur de laaghangende bewolking mist werd en de mist zich over een groter gebied aan het verspreiden was. Later op de avond constateerden we dat ook rond ons huisje op Muckle Roe de mist optrok en omstreeks 22.00 uur zat de boel echt dicht. Hopelijk zien we morgen de zon! Het mag wat later zijn, want Alexander heeft besloten uit te slapen. Morgen nemen we een pauze dag. Met hooguit een bezoek aan St. Ninian’s Isle. Op de heenweg kijken we of Keith, onze huisbaas van vorig jaar, op zijn bedrijf aanwezig is en op de terugweg doen we boodschappen in Lerwick.

shetland 012

shetland 005shetland 006shetland 007shetland 008shetland 009shetland 010

shetland 011

De foto’s van de moeder met twee “jongen” die we de hele dag hebben kunnen volgen

20 mei
De dag begint met dichte mist. Het is nu 11.00 uur en het lijkt of de zon het vandaag misschien gaat redden. Vanmorgen eens goed het meertje (Orwick Water), waaraan ons huis ligt, bekeken en bezien wat er zoals huist. Een koppeltje zwanen zijn de meest zichtbare bewoners. Langs de oever bevinden zich minimaal twee nesten van scholeksters, waarvan één vlak bij ons huis. Dat is niet zonder gevolgen. Vanaf het terras is bijna ieder uur een fanatieke jacht waar te nemen van één van de nestbewakers die iedere vogel die in de buurt komt aanvalt en soms meer dan een minuut fanatiek achtervolgt, hoe groot de indringer ook is. Menige grote meeuw legt het af tegen het scholekster mannetje. Andere bewoners/passanten zijn wat eenden, ganzen, veel soorten meeuwen en wat raven. Ik heb niet waar kunnen nemen of zij in de buurt van het meertje nestelen.
De mist ging over in laag hangende bewolking maar de zon kwam niet door. Alexander en ik besloten een bezoek te brengen aan onze huisbaas van vorig jaar Keith in Lower Voe en daarna naar het Shetland museum te gaan in Lerwick en wat inkopen doen bij Tesco.
Bij Keith werd thee gedronken en praten we bij over de politiek, de crises en de mosselhandel. Toen bezochten we het museum met speciale aandacht voor de relaties tussen Nederland en de Shetlands in het verleden. Alexander kocht een boek “Viking Unst” over opgravingen in het noordelijke deel van de Shetlands in de periode 2006-2010. Terwijl Alexander nog even in het museum bleef ging ik voor de boodschappen naar Tesco. Dat had ik beter niet kunnen doen. Bij het verlaten van het Tesco terrein maakte ik een fout bij het oprijden van de eerste rotonde. Met aanzienlijke schade. Ik reed een taxi aan. Gelukkig was iedereen ongedeerd. De gegevens werden uitgewisseld en ik meldde me bij de verhuurder van de auto die was niet blij. Ik had beter tegen een ander op kunnen rijden dan tegen zijn concurrent. Ik kreeg een andere auto en samen met Alexander ging ik op zoek naar het verloren gegane nummerbord. Alexander vond de stukken en we reden terug naar Lower Voe om te eten in de Pierhead. Dit keer smaakte het niet. Ik had de zenuwen op mijn maag. 
Bij thuiskomst bleek de wind weer toegenomen tot een stevige storm en het ging regenen. Wat zal morgen brengen? Ik hoop dat mijn ‘slachtoffer’ snel belt zodat de formulieren ingevuld kunnen worden en de schade verder geregeld.

shetland 014

21 mei
De dag begint met wederom een stevige storm. Alexander laat ik slapen. Mijn maag blijft wat opspelen. Tegen de middag gaan we naar Lerwick richting de autoverhuurder om te vragen hoe zaken zoals een schadeformulier hier geregeld zijn. Daarna richting Jarlshof om deze unieke opgravingssite opnieuw te bekijken en ons te verbazen over 5000 jaar in beeld gebrachte bewoningsgeschiedenis. In de middag belt de baas van mijn slachtoffer, langzaam bekruipt mij het gevoel dat de verhuurder van mijn auto mogelijk niet geheel handelt zoals zou moeten, mogelijk probeert hij zijn verzekeringsschade ten koste van mij en mijn slachtoffer te beperken. In de avond bel ik zelf met het taxibedrijf om een aantal zaken na te vragen. Ik besluit om morgen eerst naar de verhuurder te gaan en als dan het formulier nog niet goed wordt ingevuld, dan ga ik zelf naar de politie voor het geven van een verklaring en Avis te rapporteren hoe zaken hier gaan. Per slot van rekening heb ik via Avis de auto hier gehuurd. We gaan niet uit eten vanwege mijn maagproblemen en ik ben vroeg naar bed gegaan.

shetland 015

Resten van bij gebouwen van Viking huizen op Jarlshof

shetland 016

Overzicht van de vele resten van Vikinghuizen op Jarlshof

shetland 017

De binnenplaats van de Broch waarin een paar honderd jaar later een wheelhouse is gebouwd

shetland 018

De binnenplaats van het huis van de Jarl is in de 18e eeuw gebruikt als begraafplaats voor omgekomen vissers

 

22 mei
Het weer ziet er beter uit. De BBC geeft zon met buien af. Om 9.00 uur hebben we ons bij de verhuurder gemeld. Deze bleef stellig in zijn opvatting dat het invullen van welk formulier dan ook niet nodig was. Daarna een bezoek gebracht aan het lokale politiebureau. De dienstdoende agent die we spraken was helder: de auto eigenaar is verantwoordelijk om de schade te melden aan de verzekeraar. Dan is het aan de verzekeraars om er samen uit te komen. 

shetland 020Daarna terug naar de verhuurder en hem op het hart gedrukt de schade en het ongeval te melden aan de verzekeraar. Toen wat inkopen gedaan waaronder een boeketje bloemen, en naar het adres gereden van de eigenaar en de bestuurder van de door mij aangereden taxi. Na hen gevonden te hebben werd het een goed en gezellig gesprek. Later op de avond hebben we een email gestuurd naar het verhuurbedrijf waarin we alles op een rijtje hebben gezet. We hopen dit nu af te kunnen sluiten en verder een fijne vakantie te hebben.

Daarna zijn we naar St Ninian’s Isle gereden waar we rondgewandeld hebben en genoten van dit prachtige strand en de kustlijn. Alexander heeft toen een wandeling gemaakt over het gehele eiland en mooie foto’s gemaakt. Toen zijn we naar het huisje gereden hebben opgeruimd, TV gekeken en gestofzuigd. We waren door alle problemen rond het ongeval niet in de stemming om uit eten te gaan. In de avond gaf de wifi verbinding veel problemen. Mogelijk kwam dit door de vele harde buien die het huisje en mogelijk ook de antenne op het dak teisterden.

shetland 019

Saint Ninians Isle

shetland 021

de kliffen aan de zuidzijde van St Ninians Isle

shetland 022

het noordelijkste puntje is in zicht

shetland 023

shetland 024

het noordelijkste puntje is bereikt… en wat is het een mooi uitzicht

shetland 025

En de strandbrug tussen de eilanden. Hij blijft mooi om te zien.

shetland 027

het inwendige van een van de torens van Muness Castle

23 mei
Vandaag zijn we in alle vroegte vertrokken naar Unst. Om daar te komen moeten we eerst overvaren naar Yell en dan overvaren naar Unst. De eerste overtocht verliep voorspoedig. Er waren weinig auto’s die naar Yell wilden. We kochten op de boot een retourtje en constateerden dat van zes auto’s en enkele voetgangers deze enorme boot niet rendabel kon varen. 
We reden daarna snel door Yell naar Gutcher waar de volgende veerboot wachtte. Vlak voor Gutcher zag ik iets bekends langs de kant van de weg. De boot die we vorig jaar hadden bekeken in het in de haven van Lower Voe, het drijvende hutje waar een Vlaming Guido Claes hem aan het bouwen was. We keerden om en besloten aan te bellen om Guido de complimenten te geven voor deze prachtige boot die geheel in de traditie en stijl van de eilanden was gebouwd. Hij herkenden ons niet meteen maar al snel begon het te dagen. We werden binnen in zijn knusse visserswoning uitgenodigd en daardoor misten we de aansluiting. Daar kregen we bijna spijt van want voor de volgende boot bleek veel aanbod van auto’s die over wilden. Maar met passen en meten op dit veel kleinere schip konden we mee.
Na aankomst op Unst hebben we systematisch het grootste deel van het eiland afgestruind op zoek naar archeologische locaties en die zijn er veel. Broch’s, restanten van Noorse Langhuizen, rechtop staande stenen, een ruïne van een kasteel enzovoort. Het kasteel van Muness in het zuid-oosten van Unst is een bezoek zeker waard. Een zaklamp is uit een kastje te pakken en het verder verlaten kasteel is door iedereen vrij te bezoeken.

shetland 026

Muness Castle

shetland 028

De enorme (gerestaureerde) haard in de grote zaal van Muness Castle

Nabij Haroldswick is een nagebouwd Noors langhuis te vinden en een letterlijk gestrand vikingschip. Het schip betreft een schip dat in Zweden gebouwd was met het doel in de huidige tijd opnieuw de oversteek naar Amerika te maken. Dat lukte niet geheel. Maar het schip is vrij te bezichtigen en zeker het stoppen waard. Haroldswick kent twee musea. Een scheepsmuseum wat vooral laat zien wat de haringvangst voor de eilanden betekende en een Heritage Centrum. Ook deze beide musea zijn een bezoek zeker waard. Hoewel de collectie van het Heritage Centrum wat rommelig is.

shetland 036

In Haroldswick lag zomaar deze Viking Drakar langs de kant van de weg. Dit schip is in 2000 in Zweden gebouwd , Het was de bedoeling om met deze exacte replica als experiment naar Amerika te varen om te laten zien hoe de Vikingen dit in 986 gedaan zouden kunnen hebben. Helaas strandde het experiment letterlijk op de Shetland eilanden.

In Haroldswick lag zomaar deze Viking Drakar langs de kant van de weg. Dit schip is in 2000 in Zweden gebouwd,  Het was de bedoeling om met deze exacte replica als experiment naar Amerika te varen om te laten zien hoe de Vikingen dit in 986 gedaan zouden kunnen hebben. Helaas strandde het experiment letterlijk op de Shetland eilanden. Naast het “Viking schip” stond een volledig nagebouwd Viking Long House. Helaas was er niemand aanwezig en konden we de binnenzijde niet bekijken.

shetland 037

Bij het verlaten van het scheepsmuseum werden we vanuit een naburige schuur nageroepen. Het bleek Guido die in de schuur van zijn leermeester aan de afwerking van een nieuwe boot en roeispanen bezig was. We maakten opnieuw een praatje. Guido had duidelijk behoefte om zijn moerstaal te spreken. We besloten na het bezoek aan Haroldswick de terugtocht te aanvaarden.

shetland 038

Hierbij kwamen we nabij Baltasound voor de tweede keer langs een wel heel bijzonder bushokje. Het staat lokaal bekend als Bobby’s bushokje. Het bevat stoelen, kastjes, gordijnen, knuffels, boeken, een telefoon en alles met maar één thema; schapen!!! Alex maakte hiervan ook foto’s en had deze dag al meer dan 100 foto’s gemaakt. Wat opvalt is dat op de gedetailleerde kaarten die we van de eilanden hebben de ‘Noorse’ sites niet of nauwelijks vermeld staan, terwijl de geschiedenis voor en na die periode ruim vermeld wordt.shetland 035

Ondanks de stormcondities en het gebrek aan zon was het een geslaagde dag. We aten in de Pierhead. Bij thuiskomst was er een mail van Bolts, het ongeluk was aangemeld bij de verzekering zo meldde het bericht. Morgen op nieuw naar Unst. Want sommige plekken hebben we in eerste instantie niet alles kunnen vinden wat we hoopten te zien.

24 mei
Vandaag nog een dagje Unst. We hebben ons beperkt tot wat we gisteren gemist hebben of niet hebben kunnen vinden. Een aantal zaken hebben we via google maps of via het kaartprogramma op de ipad kunnen opsporen. Ik ben met Alexander een paar keer mee kunnen lopen naar de gewenste archeologische locatie. Ook op zijn wandeling in het natuur gebied Hermaness heb ik deels samen met hem kunnen doen, omdat ik hem een stukje tegemoet heb kunnen lopen. We hebben gegeten in de Pierhead en ik ben vroeg naar bed gegaan. We hebben besloten morgen een rustdag te nemen en zondag naar de out Skerries te gaan. Hopelijk kunnen we een kaartje voor de ferry boeken. De zondag is voor deze bestemming het meest geschikt wegens het feit dat er dan iets meer afvaarten zijn.

 

shetland 039

Resten van een huis uit de Vikingtijd

 

shetland 040

Beklimming van Hermaness Hill (200 m). Wat begon als een mooi pad ging al snel over in dit…

 

shetland 042

Hermaness Hill met de kliffen Sothers Stack, Flodda Stack Clinga Stack en Humla Stack

 

shetland 043

Dit lammetje was nieuwsgierig

 

shetland 044

Moeder en kind genieten van het uitzicht

 

shetland 045

De ruim 150 meter hoge kliffen nabij Sothers Stack

 

shetland 046

De meeste noordelijke eilanden van het Verenigd Koninkrijk. Van voor naar achter: Vesta Skerry, Rumblings, Tipta Skerry, Muckle Flugga (met vuurtoren) en Out Stack

 

shetland 047

De wandelroute vanaf Hermaness Hill naar het zuiden ging door een groot veenmoerasgebied vol met kleine vennen en poeletjes. Waar liep het pad ook al weer?

25 mei
Vandaag een rustdag. Alexander slaapt tot over 12.00 uur. Hij was er aan toe. Omstreeks 13.00 uur is onze huisbaas langs gekomen met wat boekjes over wandeltochten over de eilanden. Hij bood Alexander aan om hem aan de westkust van Muckle Roe (het eiland waarop we verblijven) af te zetten met zijn vierwieldrive. Ons autootje kan daar nietkomen. Alexander nam de uitnodiging aan. Pas tegen vijven meldde hij zich weer. Ik was opgelucht hem aan te zien komen, want ik begon hem te knijpen. Hij had er veel langer over gedaan dan de oorspronkelijke schatting van onze huisbaas/buurman. We hebben thuis gegeten. De mosselen die de buurvrouw gisteren bracht smaakten uitstekend. Het weer was heel goed vandaag. Vrijwel helder, met weinig wind en ongeveer 13 graden. Alexander had zijn wandeling inclusief de beklimming van de South Ward in zijn blote bast gedaan. De ferry naar de Out Skerries hebben we kunnen boeken. Voor morgen wacht een fijne vaartocht bij, als het weerbericht klopt, mooi weer. Hieronder foto’s van Alexander zijn wandeltocht.

shetland 048

De noordoostkant van het eiland Muckle Roe

 

shetland 049

De rode kliffen van North Ham

 

shetland 050

Zicht op Strom Ness, South Ham en North Ham

 

shetland 051

Town Loch

 

shetland 052

Het hoogste punt is bereikt. Op de top van Mid Ward stond een mooie cairn (stenen torentje).

 

shetland 053

Ons “woonhuis” aan Orwick Water (links) gezien vanaf South Ward (269 meter)

 

shetland 054

Mill Loch

 

shetland 055

Uitzicht vanaf Mid Ward op heel het westelijk deel van Mainland, van de olieterminal in Sullom Voe tot de eilanden Linga en Papa Little

 

shetland 056

Een deel van de westkant van Mainland met midden voor een meetpaal van het Ordnance Survey Triangulation Station. Hiermee wordt gemeten hoeveel de eilanden uit elkaar bewegen.

 

26 mei
Vandaag zijn we naar de Out Skerries geweest. De Out Skerries zijn een eilandengroep behorende tot de Shetland eilanden in de Noordzee. Ze zijn het meest oostelijke deel van de Shetlands. Twee van de eilanden zijn bewoond en de totale bewonerspopulatie is circa 75.
Toch gaat er dagelijks een veerboot naar toe en op zondag zelfs 3. Van uit Vidlin is het ongeveer 90 minuten varen. Op onze boot die om 10.30 uur vertrok waren een zestal toeristen en een tiental vermoedelijk lokale bezoekers. Op de twee bewoonde eilanden, met elkaar verbonden door een brug, is niet echt veel te zien. Er is geen kerk maar wel een supermarktje dat zelfs op zondag open is. Het supermarktje was aan de buitenkant niet als zodanig herkenbaar. Alleen een kaartje bij de haven gaf kond van het bestaan. Het hokje met een klein raampje meet hooguit vier bij zes meter, maar was afgeladen met nuttige zaken. Een echte winkel van Sinkel inclusief tuinbenodigdheden, zoals compost die op een simpele pallet buiten was opgeslagen. We maakten net als de andere toeristen dankbaar gebruik van de geboden mogelijkheid en kochten fris en ijsjes. Magnums blijken zelfs in deze uithoek te koop en goed te smaken. Met wandelen en zitten in de zon overbrugden we de 4 uur tot onze boot vertrok. 
We hebben ons verbaasd over de rommel om de erven van bewoners. Als mensen veel ruimte ter beschikking hebben is dat klaarblijkelijk weinig motiverend om die ruimte schoon te houden. Ook verbazend was het feit dat zelfs op eilanden met totaal hooguit 1 kilometer (verharde) weg bij vrijwel ieder huis een auto stond en dat deze echt gebruikt werd om naar de enige ‘shop’ op het eiland te gaan. Wat mij ook opviel was het schijnbare totale gebrek aan ruimtelijke ordening. In het baaitje, waarom heen vrijwel alle huizen stonden, lag een visboerderij met slechts 3 cirkels maar ook met een luidruchtige pompinstallatie. Op basis van omgevingskwaliteit en landschap zou dit bij ons nooit mogen. 
Vooral het feit dat er in de andere baaien en tussen de eilanden nog tal van alternatieve locaties voorhanden zijn was dit een gemiste kans op handhaving van wat in onze ogen waardevol zou moeten zijn. 
De boot vertrok op tijd en wat op de heen en terugweg opviel was het verschil tussen theorie en de praktijk van gedragsregels op de ferry. Officieel is verblijf in een auto op het dek verboden. Ook mogen passagiers zich gedurende de overtocht zich niet op het dek bevinden en mag een hond, niet zijnde een hulphond, zich niet bevinden op het tapijt in de salon van het schip. In de praktijk mocht dit allemaal wel want al deze ‘regels voor onze veiligheid’ werden genegeerd. Ook door ons want een boottochtje in de zon op het dek is veel leuker en aantrekkelijker dan rondhangen in de salon van het schip. De in Gdanks gebouwde Filla bracht ons weer veilig in Vidlin. Daarna reden we naar de Pierhead. Bij binnentreden zagen we iemand achter de bar die wij daar nog niet eerder hadden gezien. Deze man bleek niet uit het bedienende hout gesneden te zijn. We werden ondanks dat het rustig was genegeerd. Na 25 minuten vond ik het genoeg maar Alexander wou nog niet vertrekken. Toen kwam ook iemand die we wel kenden en veranderde de barman van positie. Van achter de bar ging hij naar voor de bar, zittend aan een pint. Na 40 minuten wachten vond ik het helemaal genoeg en ook Alexander besloot vader nu maar te volgen. In het gangetje tussen de deur tussen het café en de uitgang sprak ik de ons bekende bediende aan en vertelde waarom wij vertrokken. Het speet hem zeer maar hij dacht dat wij al geholpen werden. Onze lege tafel had hem wat mij betreft toch op moeten vallen. Wel leerden wij dat de keuken pas om 18.00 uur open ging en wij dus vroeger waren dan we hier bij onze pakweg eerdere 20 bezoeken waren geweest.
We reden naar Brae en gingen op zoek naar het restaurant van Hotel Brae. De grote zaal was spaarzaam gevuld met een tiental etende mannen. We waren de enige gasten die niet ook in het hotel verbleven. De bediening was vriendelijke en behulpzaam om Alexander te helpen met zijn keus voor lam. Een bedienende dame liet zelfs het vlees zien voordat het gebakken zou worden, Alexander kon zelf vaststellen dat het vlees mager was. We genoten van de broccoli soep met bosuitjes en de lam. Groenten en aardappels konden we naar behoefte zelf opscheppen. Ook de traditionele theeservice na afloop was aangenaam. De totale kosten van nog geen 31 pond was ook een opsteker. Hier komen we terug! Het voordeel van Brae is dat het dichter bij ons huisje op Muckle Roe is. Morgen gaan we als alles klopt naar Fetlar. Weer een eiland met een beperkte ferry verbinding.

shetland 057

De eilanden van de Skerries waren zo klein dat ze vrijwel volledig op 1 foto pasten.

27 mei
Vandaag zijn we naar Fetlar geweest. Dat betekende twee keer overvaren. Eerst naar Yell en dan naar Fetlar. Het weer was zonnig maar stormachtig. Op de heenweg kwamen we weer langs Guido, hij was bezig met het herstel van een hekje. Bij het oplopen van zijn erf viel ons oog op de naam van zijn boot: Voe Duvel waarbij Duvel geschreven was in het lettertype van het Belgische biermerk. Guido blijft trouw aan zijn nationaliteit en liefde voor zijn bier. Alexander nam een foto en we spraken af de naam van deze boot onder de aandacht te brengen van het biermerk. Bij de overtocht kregen we veel boegwater over ons zelf en de auto. Door het zout werden de ramen bedekt met een zoutlaagje dat het zicht niet verbeterde. De sproeivloeistof hielp wel een beetje, maar het eerste werk bij thuiskomst zou toch het wassen van de ramen worden.

shetland 058

Het bootje van Guido draagt de naam Voe Duvel, genoemd naar het welbekende Belgische Bier natuurlijk

 

shetland 059

Onderweg op de boot naar Fetlar met flinke golven dus je voelde maar al te goed dat je op het water zat

 

Fetlar is een relatief groot eiland met een bevolking van circa 70 mensen en heel veel schapen. Ondanks de vele opgravingen in het verleden van o.a. Time Team bleek er niets in het landschap zichtbaar gebleven. Voor ons teleurstellend. Alleen het museumpje was aardig maar ook niet meer dan dat. Het enige andere object van interesse bleek niet toegankelijk en bleek in de termen van Alexander ‘nep’. Het bouwwerk bleek door de bouwer begin negentiende eeuw gekopieerd te zijn van wat hij elders in Europa had gezien. 
Een samengeraapt zootje dus! We hadden het dus al snel gezien en waren zeer vroeg op de afvaartplek van de ferry, die na twee uur wachttijd afgeladen vertrok. Het was passen en meten om ieder voertuig mee te kunnen nemen. 
Terug op Mainland hebben we gegeten in hotel Brae. Alexander koos voor linzensoep, ik voor een visvoorgerecht en beide kozen we voor een ‘typisch’ Schots gerecht. Toen ik niet echt op schoot vroeg de bedienster of ik toch niet liever voor de kip had gekozen alsof ze desnoods het gerecht alsnog had willen omruilen. Maar met het gerecht, een soort gehakt/hachee met aardappelpuree en erwtjes was niets mis. Mijn maag is nog altijd niet op orde. Alexander lustte ook wat ik liet staan. We eindigden wel met twee lege borden.

shetland 060

Dit was eigenlijk de enige bezienswaardigheid op het eiland Fetlar. Het fantasielandgoed van de 19e eeuwse excentriekeling Arthur Nicolson of Lochend. Hij bezocht overal in Europa oude gebouwen die hij op zijn eigen landgoed in het klein na liet bouwen. Een “17e eeuwse” kapel een “Middeleeuwse” burcht en ga zo maar door. Helaas werd het geheel momenteel gerestaureerd en was het ten strengste verboden het terrein te betreden….

 

shetland 064

Een replica van een Pictische steen uit de late 8e of 9e eeuw die hier in 1856 is gevonden. De steen draagt aan beide zijden vroeg christelijke afbeeldingen en lijkt een kopie te zijn van een soortgelijke steen die is gevonden op het eiland Burra Het enige verschil is dat er op de randen van deze steen een tekst is aangebracht in de oud-Ierse taal Ogham. Een alfabet dat volledig bestaat uit streepjes.

28 mei
Vandaag een prachtige dag. Helemaal helder en zelfs in de relatief stevige wind was het met alleen een trui aangenaam. We vertrokken wat later dan gedacht richting Lerwick. Het pinnen was weer rampzalig. De ING pas is op een vakantie als deze feitelijk niet bruikbaar in Schotland en op de Shetlands. Er zou niet voldoende op de rekening staan terwijl er feitelijk meer dan genoeg op staat. De Visa biedt dan uitkomst. Maar wel tegen een forse prijs. Bij terugkomst ga ik eens langs bij het ING kantoor om te klagen en te kijken of een schadevergoeding (de meerkosten van het pinnen via Visa) niet op zijn plaats zou zijn. Geen reclame voor ORANJE, zoals ze zich zelf graag noemen. Daarna inkopen gedaan bij Tesco en een fles wijn bezorgt bij John van Bolts. Na een mail van mijn ‘slachtoffer’ van vorige maandag lijkt verzekeringstechnisch het allemaal goed te komen. 
Toen overgevaren naar Bressay, het eiland vlak voor de kust van Lerwick. Voor een ferry tocht van 7 minuten heen en terug een prijskaartje van 17,50 pond. Veel als je dat vergelijkt met andere overtochten. Maar op de eilanden lijkt een eenheidsprijs te gelden voor het verlaten van Mainland. 
Bressay zelf is een aardig eiland met oog voor de rustende toerist. Ontbraken op de andere eilanden bankjes op daarvoor geschikte plaatsen, hier kwamen we ze met regelmaat tegen. Het eiland biedt veel mooie uitzichten op de omliggende eilanden en op Lerwick. In goed 2,5 uur hadden we het allemaal bekeken en gingen we onze auto inruilen. Hij was toe aan een keuring en we reden in onze derde auto binnen 2 weken terug via Brae naar ons huisje op Muckle Roe. We aten weer in het hotel in Brae. Drank, voorgerecht en hoofdgerecht voor 2 personen voor nog geen 30 pond, wat een koopje. Ik een soep en een visgerecht. Alexander pikante kipvleugeltjes (heel gepeperd en mals) en chili con carne. Dit laatste gerecht had van hem wat gepeperde gemogen.

shetland 061

De vuurtoren van Kirkabister Ness op Bressay

 

shetland 062

Het eilandje Noss ten oosten van Bressay

 

shetland 063

Het Saint Mary’s kerkhof aan de Voe of Cullingsburgh. Het kerkhof is het de noordwestelijke hoek gebouwd op de resten van een IJzertijd broch (woontoren) je kan de ronde verhoging nog zeer goed zien in de hoek van het kerkhof. De middeleeuwse kapel in het midden van de foto is middenin deze broch gebouwd, zonder twijfel van stenen van de bewuste broch.

 

29 mei
Thuisblijver Ank is jarig. Wij hier in Shetland vierden haar verjaardag met een toer over Yell. Ik heb Alexander uit laten slapen. De komende dagen hebben we genoeg tijd om de laatste stukjes van de Shetlands, die we nog niet gezien hebben, te bezoeken. We hebben besloten om eerst het noordelijke deel te doen en morgen het meer oostelijke en zuidelijke deel. Na de oversteek zijn we eerst naar Gutcher gereden want we hadden Guido beloofd te helpen met het verplaatsen van zijn boot de Voe Duvel. Daar aangekomen bleek hij in het gezelschap van zijn vriendin Ruth Grainger. Er werd besloten dat hij toch zijn boot maar liet waar die was. Er werd koffie gedronken en dat leverde wel een glimlach op. Guido maalde de koffie zoals we dat in Nederland in de vijftiger jaren deden met een handmolentje dat past tussen de knieën. Daarna ging de koffie in een kop en dan heet water er op. Advies: eerst laten bezinken en het laatste beetje koffie in de kop laten zitten. Zijn vriendin was een vlotte vrouw van Orkney en ze probeerde Nederlands te leren. In tegenstelling tot Guido die de computer had afgezworen, had zij wel Facebook en de gegevens werden uit gewisseld. Een van de eerste vragen aan Alexander was: ben je single? Toen Alexander dat bevestigde had ze wel een vriendin die hij wel leuk zou vinden, ze was archeologe en was recent verhuisd naar Wales. Toen we later thuis de zaak nakeken bleek die vriendin sinds april niet meer single te zijn, dus die kans vervloog voor Alexander.
We volgden de weg van Gutcher helemaal tot de Gloup Voe, waar uitkijkend over de zee een monument staat voor alle vissers de in één storm omgekomen waren. Zes schepen van de twintig die in die storm terecht waren gekomen haalden niet de thuishaven. Wat mij opviel was dat bij het monument een gastenboekje lag en een collectebusje met geld er in voor het vissersfonds. Bij ons zou dat geen lang leven hebben bij een monument ‘in the middle of no where’. We aten weer in hotel Brae. Een soep en een cajun zalm smaakte mij uitstekend. Alexander had een beetje pech. Omdat we relatief laat waren had ik de laatste zalm en moest hij het doen met een andere keuze van het keuzemenu. Maar zijn stroganof smaakte ook goed maar was wel veel. De porties op de Shetlands zijn groot!! En dat allemaal voor nog geen 30 pond.

shetland 065

Het kerkhof van Breckon met de resten te zien van een ruïne van een 17e eeuws kerkje

 

shetland 066

Bay of Brough, een uitgelezen plek om een familie zeehondjes tegen het lijf te lopen, maar helaas!

 

shetland 067

Bij een van de huizen in het dorpje Gloup was in een erfscheidingsmuur een prehistorische maalsteen hergebruikt als bouwmateriaal.

 

shetland 068

Een monument ter nagedachtenis aan de 58 omgekomen vissers die in 1881 voor de kust in een storm ten onder gingen. Totaal gingen 9 van de 26 boten tellende vloot naar de kelder.

 

shetland 069

30 mei
De dag begon met mist en eindigde met mist. We zijn, behalve voor boodschappen en eten, niet buiten geweest. Dus Yell met zijn onbekende één spoor wegen, waarvoor je voor elkaar opzij moet op passeerplekken, hebben we maar even gelaten voor wat het is. Hopelijk morgen beter.

31 mei
De dag begon net als gisteren met mist, maar de BBC gaf aan dat het weer in de Shetlands meer naar het oosten zou opklaren. We namen de gok en vertrokken richting de ferry naar Yell. Nabij de ferry bij Toft klaarde het op en scheen de zon. Dit keer bezochten we het zuid-oosten van Yell. Feitelijk volgden we de B9081 tot Mid Yell, inclusief alle zijwegen. Op de terugweg volgden we globaal dezelfde route met uitzondering van het vertrek uit Yell naar het zuiden waarbij we een meer oostelijker (dichterbij de kust) route namen, waarbij we nabij Otterwick weer op de B9081 terecht kwamen. Grote delen van deze route laten de ‘lege’ kant van Yell zien. Veel vergezichten zonder bebouwing of hekjes. Zelfs de overal aanwezige schapen leken soms afwezig. Bij Queyon maakten we een wandeling naar The White Wife, het boegbeeld van het in april 1924 vergane Duitse schip de “Bohus” dat tijdens haar reis van Gotenburg naar Chili voor de kust van Yell verging. Dankzij het heldhaftige optreden van de inwoners van Yell wisten 54 van de 58 opvarenden de ramp te overleven. In september van 1924 spoelde het houten boegbeeld van de Bohus aan op het strand van Otterswick en werd als monument ter nagedachtenis van de ramp op de kust geplaatst, uitkijkend over de plek waar de Bohus verging.Nabij Burravoe wandelden we naar de Vats Wick en genoten van het uitzicht over zee richting de rotspunten met de naam Muckle Skerry of Neapaback.
We aten weer in hotel Brae. Alexander kon voor het eerst, ondanks dat hij het heel lekker vond, zijn bord niet legen. De pasta maaltijd was zelfs hem te machtig. Mogelijk was het massieve voorgerecht een rijst/kip soep met het karakter van een brij zelfs hem te veel van het goede.

We kochten onderweg weer de Shetland Times en verbaasden ons over de berichtgeving over de omgeving van Brae. Er was onrust onder de bevolking! Maar liefs drie uitgebreide artikelen gingen over de ‘overlast/problemen’ met de vele mannelijk werkers op de Sullom Voe terminal. Honderden werknemers zouden het dorp onveilig maken. Sterker nog de onbalans tussen mannen en vrouwen zou tot problemen leiden. Ja ook wij constateerden dan als we in Hotel Brae aten, dat de eetzaal bijna iedere keer uitsluitend gevuld werd door etende mannen en een enkele ‘bedienende’ vrouw. Wat bleek het geval? De cijfers: in het laatste weekeinde had de eilandpolitie totaal maar liefs 68 telefoontjes gehad op een bevolking van ruim 22.000. Daarvan waren er maar liefs 7 afkomstig uit de regio Brae. Het meest ernstige incident was dat 2 kennelijk dronken mannen waren gevallen! Je kan maar ergens over schrijven of je ongerust maken.
Wat ons ook steeds meer opviel was de vele auto’s met een L op de bumper. Navraag leerde dat op de Shetlands iedereen boven de 18 jaar mag rijden zonder een rijbewijs zolang dat is met een auto met een L. Zelfs zonder een bijrijder met een rijbewijs. De Shetlands zouden hierin één van de uitzonderingen zijn.

shetland 071

17e eeuwse grafstenen in de kerkruïne op het kerkhof van Ravengio (Mid Yell) en de resten van de kerk op het kerkhof van Ravengio

 

shetland 070

17e eeuwse grafstenen in de kerkruïne op het kerkhof van Ravengio (Mid Yell) en de resten van de kerk op het kerkhof van Ravengio

 

shetland 072

onze Kia de enige auto op deze hele grote ferry

 

1 juni
Vandaag hebben we het laatste eiland op onze lijst bezocht, Whalsay. De overtocht van Laxo naar Symbister met de Hendra verliep met mooi zonnig, maar winderig, weer voorspoedig. Op het relatief kleine eiland wonen relatief veel mensen, ruim 1000. Van de ooit opgegraven archeologie is vrijwel niets meer over. Het enige wat een bezoek waard bleek te zijn was het huis van een Laird van het eiland, dat een lid van de Bruce familie ooit liet bouwen. In het complex huist nu een school en een museumpje over de lokale geschiedenis waar we vriendelijk werden ontvangen. Wat opvalt is het hoge niveau van de voorzieningen. Bij het schooltje lag een multifunctioneel sportveldje wat op deze zaterdag, terwijl de school dicht is, vrij toegankelijk was. Wat voor ons echter onvoorstelbaar was is de omvang van de sportvoorzieningen. Een groot leisurecentrum, zwembad, en voetbalterrein gecombineerd met speelvoorzieningen voor de kleinsten. Voor ongeveer 1000 inwoners in onze ogen wel heel veel voorzieningen van hoge kwaliteit. Na thuiskomst hebben we de avondmaaltijd thuis genuttigd met wat de koelkast ons bood. Morgen de laatste dag, we zijn voornemens naar het zuiden van Mainland te gaan in de hoop dat de orka’s, die de laatste week daar een paar keer zijn gespot, zich ook aan ons zouden willen tonen. Dat zou de rit van 2 keer bijna 100 kilometer zeker goed maken.

shetland 078

De middelbare school van Symbister (de hoofdstad van Whalsay) is gevestigd in het oude huis van de Bruce familie wat begin 1800 gebouwd is voor het bedrag van 30.000 pond, werkelijk een fortuin
in die tijd. De Bruce familie was na de voltooing van het complex dan ook zo goed als failliet in die tijd.

 

shetland 077

Het uit 1867 daterende kerkje op Kirk Ness. Opvallend is de aanwezigheid van enkele grafzerken uit 1772, 1774 en 1784 die doen vermoeden dat het gebouwtje een oudere voorganger moet hebben gehad.

 

shetland 076

De vliegtuigterminal van Whalsay airport in Skaw. Het past ongeveer 30 keer in het clubhuis van de nabijgelegen golfbaan…

 

shetland 075

Dragon Ness

 

2 juni
De laatste volle dag op de Shetlands. We ruimen wat op en als Alexander is opgestaan besluiten we naar het zuiden van Mainland te rijden om daar te kijken of de orka’s die daar een paar dagen geleden gemeld waren zich weer eens laten zien en anders zullen we het moeten doen met een mooi zicht op de kliffen waar zich tal van zeevogels nestelen, waaronder tal van puffins. We hebben met betrekking tot de puffins geluk er zijn er veel meer dan vorig jaar en vele gedragen zich als modellen. Alexander krijgt er veel voor zijn camera. We hebben weer in de Pierhead gegeten en de staf liet zich gewillig op de foto zetten. Alexander wordt altijd een beetje melancholiek als iets de laatste keer is. Want nu sluiten we de Shetlands echt af. Volgend jaar zijn de Orkney eilanden aan de beurt. We blijven trouw aan onze liefde voor koele noordelijke eilanden met een Vikingverleden en veel kans op regen, wind en mist maar ook veel archeologie.

shetland 084

Het personeel van café/restaurant The Pierhead, waar we de afgelopen 2 jaar toch wel zo’n 50% van onze avondmalen hebben genuttigd.

3 juni
Vandaag de thuisreis. We zijn omstreeks 10.00 uur vertrokken uit ons huisje op Muckle Roe. Iets over elf bereikten we het vliegveld Sumburgh. Ruim voor het vertrek om 13.30 uur. De auto wordt ingeleverd en dat leverde, ondanks onze geschiedenis met John, geen problemen op. Na even navragen konden we net als vorig jaar de auto op de parkeerplaats achterlaten met de sleutel onder de zonneklep. Dus niet op slot zetten! We vertrokken op tijd en met de wind in de rug kwamen we bijna 25 minuten eerder aan in Aberdeen. De terugvlucht naar Schiphol vertrok wat te laat maar we kwamen toch volgens de planning aan op Schiphol. Op de koffers moesten we langer wachten dan op Sumburgh. Maar Schiphol is dan ook een maatje groter. De rit naar huis en Ank verliep voorspoedig. De snelweg liet me snel weer wennen aan rechts rijden. Voor mij toch iets logischer dan links.

shetland 083

Een laatste blik op de Shetland eilanden: het uitzicht vanaf de vuurtoren op Sumburgh Head

 

Met vriendelijke groet,

Louis van der Kallen.


    

2012 SHETLAND EILANDEN

 

    


5 mei
Vandaag in alle vroegte met Alexander in de KA vertrokken naar Schiphol. Onderweg veel regen, die na het parkeren op de P3 (langparkeren) verminderde. We hebben ons verbaasd over het ‘nieuwe’ inchecken, maar uiteindelijk lukte het wel en leverden we onze koffers in. Na wat rondhangen op Schiphol, stapten we in voor onze vlucht met KLM Cityhopper naar Edinburgh met een Embraer 190. De vlucht vertrok op tijd en kwam op tijd aan. Hoewel koel was het weer prachtig, de zon kwam geregeld door de wolken. Toen begon het stressen. Hoe moesten we over stappen en zouden onze koffers wel automatisch doorgaan naar de andere vlucht. Op het vliegveld van Edinburgh was niet alles zo logisch geregeld als op ons eigen Schiphol. Op de borden wel een vermelding van de vlucht naar Sumburgh (het vliegveldje van de Shetland eilanden maar geen vermelding van de gate! Uiteindelijk vonden we het op tijd. We bleken niet met FlyBE te vliegen maar met Loganair een regionale Schots maatschappijtje. We vlogen met een Saab SF 340A/340B en met bijna 30 medereizigers was het toestel bijna vol. Ook deze vlucht vertrok op tijd en kwam op tijd aan. Het geluid van de motoren was voor mijn gevoel oorverdovend. Het was dan ook een verademing toen we aankwamen en de rust in onze oren weerkeerde. Nog nooit hadden we zo snel onze koffers. Binnen enkele minuten waren ze er en was iedereen verdwenen. Omdat we eerst even naar de WC waren geweest, ontdekten wij als laatsten dat het auto verhuurbedrijf (Avis Bolts Car Hire) zich niet in de vertrek/aankomsthal bevond, maar dat er een mevrouw stond met een bord met onder andere onze naam er op. We werden in een busje geladen en gingen in een razend tempo rond het gehele vliegveld om aan de achterzijde afgeleverd te worden bij een container waar Avis Bolts Car Hire is gevestigd en we snel aan de sleutels werden geholpen van onze gloed nieuwe knal rode Kia Picanto. We kregen een voorschrift mee voor het afleveren van de auto. Dat kon gewoon aan de voorzijde van het vliegveld bij de vertrek/aankomsthal met de instructie: “Leave the keys on te sun-visor and DO NOT lock the car”. Dat zal in Nederland niet zo snel het aflevervoorschrift zijn!
Na enige gestuntel lukte het om met de auto weg te rijden en ik koos zeer bewust voor de in mijn ogen verkeerde kant van de weg. We gingen links rijden. Binnen de eerste vijfhonderd meter kwam de eerste verrassing we kruisten met de auto de start- en landingsbaan en kwamen daarbij een stoplicht tegen. Ik keek toch heel bewust of ik op de baan of in de lucht iets zag aankomen. Dat bleek niet het geval en zo reed ik voor het eerst van mijn leven zelf over een landingsbaan. 

 

En zo stonden we midden op de landingsbaan met onze auto

Het links rijden is voor mij een vreemde gewaarwording. Afslaan is een denkproces maar het lukte en we kwamen veilig in Lerwick aan, vonden een parkeerplek en gingen op zoek naar een supermarkt en het toeristenbureautje. We wuifden via een webcam naar Ank. In het toeristenbureautje hoorden we “geen actuele opgravingen” gebrek aan geld, jammer voor Alexander, dus geen nieuwe ervaringen in den vreemde. Uiteindelijk kwamen we ook een minimarket tegen en deden we wat boodschappen. Ten opzichte van de prijzen thuis, was alles in onze ogen duur. De complimenten aan onze eigen Jumbo. We vervolgden de route naar ons gehuurde huisje in Lower Voe. The Picking Shed troffen we in goede orde aan met de sleutel op de deur. Maar dat was overbodig, want wij kregen de deur, zo bleek later, niet op slot.

shetland02

Het rode huis met zwarte dak links is de komende 14 dagen ons thuis

Na veel getob kregen we de Wi-Fi verbinding aan de praat en waren we ook via internet verbonden met de rest van de wereld en met thuis (Ank). De inrichting van het huisje was knus en heel persoonlijk. Wat opviel waren de vele schilderijen van schepen en beelden/landschappen van de Faeröer eilanden. Dus de goede herinneringen aan onze vorige vakanties op de Faroër kregen we erbij. Omstreeks zes uur gingen we eten in het restaurant op een minuut lopen bij ons vandaan, het Pierhead Restaurant. Officieel was het restaurantgedeelte op de bovenverdieping. Daar aangekomen was het leeg en koud. Al snel kwam een vrouw ons vertellen dat het eten geserveerd werd op de begane grond. Het cafégedeelte was warmer en ooit ingericht en nauwelijks onderhouden. Wat opviel was de grote antieke brandkast waarin zo bleek de boekhouding werd opgeborgen. De kaart was sober en bevatte tot teleurstelling van Alexander geen lam. De prijzen waren naar onze begrippen laag. We kozen als voorgerecht een garnalensalade (circa 6 euro), die voldeed aan de verwachtingen. Het betrof een lokale garnaal die het midden houdt tussen de Noorse en onze Hollandse garnaal. Alexander koos als hoofdgerecht mosselen en ik kabeljauw. De mosselen (lokaal gekweekt door onze huisbaas) smaakten uitstekend, vooral de ‘saus’ een soort soep, was bij Alexander favoriet. Mijn kabeljauw was zeker vers en vooral groot. De korst was heel lekker. Beide gerechten waren circa 10 euro geprijsd. De drankjes cola en seven-up kosten 1,15 euro. De malt whiskey Highlander Park was nog geen drie euro, ook een koopje. Al met al waren we 34 pond kwijt (ongeveer 38 euro). Niet te veel geld voor een maaltijd in een café met mannen die, deels in ketelpak en kaplaarzen, zo van hun werk kwamen en deels een taal spraken waar wij vrijwel geen Engels in herkenden.

Natuurlijk zijn er Shetland pony's op de Shetland eilanden

Natuurlijk zijn er Shetland pony’s op de Shetland eilanden

16 mei
Vandaag zou het weer bar en boos worden. We hadden ons programma daar op afgesteld. Eerst zou Alexander uitslapen. Daarna werd het een museumdag. Voordat we weggingen kwam de huisbaas nog langs om te vragen of alles OK was? We memoreerden het slot. Hij demonstreerde hoe de deur wel op slot kon. Door slijtage was de deur gaan verhangen, maar met de juiste krachtige ruk omhoog kon de boel op slot gedraaid worden; dat bleek het geval. Hij bleek ook een kunstenaar met brede talenten. Veel van de schilderijen is ons huisje bleken van zijn hand waaronder alle van de Faeröer eilanden. Geïnspireerd door ons enthousiasme kwam hij op het idee ons meer van zijn werk te laten zien en nodigde ons uit op de zolder van het huis. Het luik daar naartoe was ons nog niet opgevallen. We kregen een inkijk in zijn werk: schilderijen en aardewerk. Zeker het aardewerk was knap, veel dieren uit de omgeving en vikingen. In zijn werkplaats was nog meer te bewonderen. Wij beloofden een keer te komen kijken. 
Daarna vertrokken we naar het Shetland museum in Lerwick. Het museum bleek gratis en de collectie en de wijze van uitstalling bleek van top kwaliteit. Menig museum in Nederland kan er iets van leren, De presentatie over de geologisch, archeologische, culturele, economische en sociale geschiedenis was zeker de moeite waard. Alexander schafte, net als gisteren, bij het bureau voor toerisme weer een stapeltje archeologische boeken aan Bij navraag in het museum of ze iets wisten over actuele opgravingen werden we verwezen naar de erfgoed organisatie die actief is op de eilanden. Ook werd uitgelegd hoe daar te komen. Het was een korte wandeling langs de haven. Ter plaatse was een lokale archeoloog graag bereid Alexander uitleg te geven en we kregen een kaartje mee waarop de locatie, en hoe er te komen, was aangegeven.
Om zes uur gingen we naar de Pierhead, maar de kok kon het werk wegens een grote groep op de eerste verdieping niet aan. Het verzoek was kom over 5 kwartier terug. Dat deden we graag.
Alexander ging wandelen naar de kerkruïne aan de overkant van de Voe waarop wij vanuit ons huisje uitkijken. Om kwart voor acht gingen we weer richting Pierhead. Als voorgerecht namen we allebei gefrituurde kipstrookjes met chili saus. Het smaakte goed en was de prijs zeker waard. Als hoofdgerecht nam Alexander gepaneerde gamba’s die hij zich goed liet smaken. Ik koos voor een kip-curry. Voor mij iets te sterk gekruid. Alexander snoepte er van mee en vond het lekker. Hij dronk bij het eten een pint Strongbow, ik nam een halve pint van dat appelgoedje. Als dessert nam Alexander weer een schotse Whiskey nu een Mcallen. Dat allemaal voor nog geen 40 euro.

17 mei
De dag begon met mooi weer. Toen ik om 5.00 uur opstond was het een en al zonneschijn. Tegen 8.00 uur betrok de lucht en regende het soms een beetje. Om circa 10.30 uur vertrokken wij naar het zuiden in de gedachte de Old Scatness opgraving en Jarlshof te bezoeken. Op de heenweg probeerden we tevergeefs de Broch of Burraland en de Levenwick Broch te vinden. Bij de eerste kwamen we via de openbare weg niet in de buurt. Toen we het later op de iPad opzochten bleek dat we op twee plaatsen over een hek hadden moeten klimmen om een pad te volgen naar de broch. De broch bij Levenwick hebben we niet aangetroffen mogelijk is hij als zodanig, voor de relatieve leken die wij zijn, niet herkenbaar.

Zicht op Sandwick

Zicht op Sandwick

Daarna gingen we door naar de Old Scatness. Tot onze teleurstelling bleek deze opgraving tot 27 mei gesloten. Gelukkig kunnen we deze dus voor ons vertrek toch nog gaan bekijken. Jarlshof was wel open. De site is een beleving! 5000 jaar geschiedenis in beeld gebracht met de restanten van de behuizingen die de mensen toen bouwden. De 5,50 pond toegangsprijs zeker waard. Ook hier werden weer wat archeologische boeken aangeschaft. We spraken uitgebreid met de beheerder, de heer Steven Dockrill. Alexander herkende hem van TV- afleveringen van time team. Op het einde van ons bezoek aan Jarlshof wachtte ons nog een verrassing in de regen dook een televisieploeg op die een uitzending ging maken over de ‘Noorse’ longhouses ter plaatse. De programmaleider was de schot Neil Oliver die bekend is van het BBC programma over de schotse kusten en de serie over de geschiedenis van Schotland.

Archeoloog, historicus en BBC TC presentator Neil Oliver hier huis uit de vroege IJzertijd in Jarlshof voor opnamen van een nieuwe aflevering van "The History of Schotland".

Archeoloog, historicus en BBC TC presentator Neil Oliver hier huis uit de vroege IJzertijd in Jarlshof voor opnamen van een nieuwe aflevering van “The History of Schotland”.

 

 

Viking Longhouse

Viking Longhouse

 

 

Bovenaanzicht van een zogenoemd 'wheelhouse'

Bovenaanzicht van een zogenoemd ‘wheelhouse’

 

 

Bijgebouwen van een 'wheelhouse' Haard in het midden van een 'wheelhouse'

Bijgebouwen van een ‘wheelhouse’ Haard in het midden van een ‘wheelhouse’

Hierna gingen we in een stortbui richting Lerwick voor een paar stekkers en betere kaarten. We willen immers vinden wat we zoeken, zeker als het restanten van gebouwen of opgravingen betreft. 
Daarna gingen we onder een steeds blauwer wordende hemel terug naar de thuisbasis in Lower Voe. Onderweg viel het steeds weer op hoe bruintinten het landschap domineren. Dit in tegenstelling met de Faeröer eilanden waar groen de boventoon voert. Hele valleien en bergen/heuvels zijn bedekt met veen. Dit veen zorgt voor de bruine kleur. Ook het afstromende water is bruin tot zwart van kleur. Alleen in het zuiden van Mainland (het grootste eiland) is meer groen en veel minder veen en het afstromende water daardoor ook helder. 
Natuurlijk aten we weer in de Pierhead. Als voorgerecht nam ik mosselen en Alexander gepaneerde paddenstoelen/champignons. De mosselen waren de prijs zeker waard. De gepaneerde champignons (3 stuks) met knoflookmayonaise waren lekker, maar naar onze maatstaven relatief aan de prijs (6 euro). Alexander nam als hoofdgerecht coquilles (5 stuks) in champignon-wijn-room saus. Dat was smullen vers en voor een prijs die in onze ogen belachelijk laag was (13 euro). Ik nam een hoofdgerecht genaamd ‘gammon’ met ei. Het bleek een gerookte ham te zijn op een Spaanse wijze bereid. Voor mij iets te zout maar verder van hoge kwaliteit. Met de drank mee waren we ook nu het bekende bedrag van circa 35 pond kwijt.

Een monument voor omgekomen vissers

Een monument voor omgekomen vissers

18 mei
De dag begon met regen maar de BBC gaf aan dat het weer zou opknappen. We zouden die dag naar Mousa gaan. Dat is een eilandje met een vrijwel complete broch, alleen de bovenkant ontbreekt. Een broch is een versterkte woning. Deze zou omstreeks 2000 jaar oud zijn.
De tocht naar Mousa is een vaartocht in een open bootje met daar een verblijftijd van omstreeks 3 uur. Het eiland is onbewoond en een natuurreservaat. Op de heenweg naar de afvaarplek hadden we nog wat regen maar daarna werd het droog en brak de lucht op een aantal plekken open. Het vinden van de afvaarplek gaf de nodige problemen. We hadden geboekt, maar op de bevestiging noch op de website stond een adres of afvaarlocatie. De bordjes op de doorgaande weg leidden naar twee locaties. Op de ene was een mededeling te zien dat de afvaarten vertrokken van de andere locatie. Toen we daar aankwamen bleek de wachtkamer open en het bijbehorende informatiecentrum (onbemand) open. Toen de vertrektijd naderde en ik in de verste verte geen boot zag rees de twijfel en besloot ik aan iemand, die in de buurt aan het werk was, te vragen waar de boot zou vertrekken. Hij vertelde dat het de komende twee weken nog op de andere locatie zou zijn. We spoedden ons daar heen. Rare jongens die Shetlanders!
Bij het inschepen was er iets bijzonders te zien. In de haven zwom een zeehond rond die wel trek had in een visje. De schipper lokte hem een paar keer naar een steiger waar met grote voorzichtigheid een vis (kabeljauw) werd gevoerd. Het beest was zeker niet tam maar wel in voor een vis waarvoor hij niet hoefde te werken.

De overtocht was over ruw water. De boot schommelde geregeld hevig. Ook op de aanmeerplek zagen we een zeehond. Het eiland Mousa is vooral zompig en grotendeels bedekt met veen, maar vooral ook glad. Ik ging een keertje onderuit. Even daarna passeerden we de 60ste noorder-breedtegraad. Buiten een modderige broek bleef de schade beperkt. Advies: neem schoenen mee met een behoorlijk profiel. De broch en de natuur op het kale eiland is indrukwekkend. Hoe konden mensen in een tijd dat wij nog rieten hutjes bouwden zulke grote bouwwerken oprichten? Waarbij je moet bedenken dat er op z’n klein eilandje nauwelijks mensen konden wonen, gezien de beperkte mogelijkheid van voedselproductie. Op het eiland waren veel soorten vogels te zien en we spotten ook een groepje zeehonden die genoten van het zo nu en dan even doorgebroken waterige zonnetje. De overtocht terug was zo mogelijk nog ruwer. 
We gingen weer eten in de Pierhead. De buitenlucht was reden dat Alexander meer trek had dan anders en tweemaal het voorgerecht kipreepjes bestelde. Ik koos net als gisteren voor de mosselen. Alexander koos als hoofdgerecht, net als gisteren voor de scallops. Ik probeerde een gerecht met de naam Fishermans Galley Pie. Dit gerecht van ongeveer 10 euro smaakte uitstekend!! De keuze zeker waard.

Broch van Mousa uit de 1ste eeuw n.Chr.

Broch van Mousa uit de 1ste eeuw n.Chr.

 

 

Broch van Mousa uit de 1ste eeuw n.Chr. In de broch, in het midden een bron voor zoet water

Broch van Mousa uit de 1ste eeuw n.Chr. In de broch, in het midden een bron voor zoet water

 

 

De trap in de broch

De trap in de broch

 

 

Een reconstructie van een broch

Een reconstructie van een broch

19 mei
Vandaag zijn we Lower Voe uitgereden door via B9071 naar het zuiden te rijden om bij Bixter via de A971 naar Veensgarth en daar via de B9074 naar Scalloway te gaan. Op deze route hebben we tal van vergezichten en meren gepasseerd. We stopten met regelmaat en Alexander maakte veel foto’s. Langs de B9071 ter hoogte van de West Hill of Burrafirst stuitten we op een rij recent gestoken veenplaggen. De lokale bevolking mag voor eigen gebruik het veen nog steeds steken!

 

vers gestoken turf

vers gestoken turf

 

een heel lief lammetje

een heel lief lammetje

 

 Op de 60ste Noorderbreedte graad

Op de 60ste Noorderbreedte graad

In Scalloway hebben we het lokale museum bezocht. Een groot deel van de expositie ging over de Shetland/Noorwegen bus, de manier waarop het verzet in Noorwegen in 1940/45 werd ondersteund. Deze expositie was deze week geopend door de premier van Noorwegen. In de haven lag nog een Noors oorlogsschip. Daarna bezochten we de kasteelruïne die gelegen is nabij het museum. Het was geopend dus we hoefden niet op zoek naar de sleutel. Als het kasteel gesloten zou zijn, is de sleutel bij het museum te leen. In Scalloway was vandaag ook een car boot sale, maar in tegenstelling met wat de regelmatige BBC kijker in Nederland zou denken stelde het niet veel voor. Het was een 30 april rommelmarkt met pakweg 10 auto’s bemand met het gehele gezin.
Na Scalloway hebben we de eilanden Trondra en West en Oost Burra bekeken en gewandeld over het strandje bij Duncansclett dat het zuidelijke deel van West Burra verbindt met het noordelijke deel. Daarna zijn we terug naar ons huisje gereden waarbij we de route door Weisdale genomen hebben, de B9075, die leidt door het enige ‘bos’ van de Shetlands (Kergord Forest), een bosje van pakweg 50 bij 80 meter.

shetland19
Op de terugweg hebben we ook getankt en onder andere een exemplaar van de The Shetland Times gekocht. Dit is een wekelijkse krant met nieuws dat iedereen ‘raakt’! Zoals de volle maan (inclusief foto), de grootste opgeviste Sint Jacobschelp van 120 meter diepte enz. Maar ook rechtbank nieuws met onder andere de kop “Fined for stupidity”! Het ging over een 19 jarige die onder invloed van alcohol was gaan staan voor een zeer langzaam voortbewegend voertuig. Voor deze actie kreeg hij 200 pond boete, voor de andere misdragingen die in het vonnis werden mee genomen nog eens 250 pond. Een ander kwam goed weg nadat hij eveneens onder invloed van alcohol in de nacht luid roepend een bankje had omgeschopt, een misdraging waar 6 maanden gevangenis op staat, de Sheriff Court meende echter dat een verder strafoplegging niet nodig was omdat hij het afgelopen jaar zijn leven had verbeterd. We zullen niet meer mopperen over het nieuws in BN/deStem, wel over de gangbare strafmaten in Nederland. Zes maanden voor het omschoppen van een bankje! Dan zouden de gevangenissen in Nederland na een gemiddeld weekeinde van menig grotere stad al overbevolkt kunnen zijn.
Wat ons opvalt is het grote verschil tussen de Shetlands en de Faeröer eilanden als het gaat over kerken. Deze eilandgroepen liggen relatief dicht bij elkaar en vertonen veel gelijkenissen, maar zijn op de Faeröer eilanden de kerken de mooiste en opvallendste gebouwen van een dorp, op de Shetlands vallen ze niet echt op en is de staat van onderhoud veelal bedroevend. 
We hebben weer gegeten op ons vertrouwde adres in de Pierhead. Dit keer gingen we qua gerechten op herhaling.

Scalloway Castle

Scalloway Castle

 

De Great hall van Scalloway Castle

De Great hall van Scalloway Castle

20 mei
Vandaag hebben we het gebied op Mainland bekeken dat ten westen ligt van Twatt en Bixter. We hebben vrijwel alle wegen in dat gebied bereden en alle dorpen aangedaan. Hierbij definiëren we een dorp als er meer dan vier huizen zijn. Bijna al de dorpen kennen geen echte kern. Wat ook opvalt is dat we in dit westelijke deel van Mainland geen enkele levensmiddelenwinkel zijn tegen gekomen en geen enkele pinautomaat. Wel komen we op de gekste plaatsen, zelfs in een volkomen leeg buitengebied telefooncellen tegen. Op zich is dit niet verwonderlijk omdat we in een groot deel van dit gebied geen mobiel bereik hadden. Zonder auto is het wonen in dit gebied dus moeilijk. De mensen zijn vriendelijk en in het verkeer zeer voorkomend. Dat moet ook wel als passeren geduld en aanpassing vergt. 
Nu we de afvaartplaatsen voor de ferry’s hebben bezocht, weten we dat een bezoek aan Foula per schip en Papa Stour geen eenvoudige opgave is. Naar Foula kan je alleen per schip als je er ook twee nachten verblijft. Gezien het feit dat het een klein eiland is zonder opmerkelijke archeologie, zien we er deze vakantie van af. Bij de afvaartplaats naar Papa Stour was geen afvaartentabel te vinden, wel een telefoonnummer om te boeken. Ook voor dit eiland geldt dat alleen een kort bezoek de moeite waard kan zijn. Er is wel een opgraving geweest, maar wat er nog van te zien is kunnen we nu niet achterhalen.
Wat in dit gebied wel de moeite waard is, maar een stevige zompige wandeling vergt, is een bezoek aan Staneydale Temple! De resten van een steentijd bebouwing die vermoedelijk een religieuze betekenis had of de behuizing was van een hoofdman. Een andere site was Scord of Brouster, de resten van een steentijd bebouwing. Beide locaties zijn meer dan 5000 jaar oud.

De overblijfselen van de Staneydale tempel

De overblijfselen van de Staneydale tempel

We hebben weer gegeten op ons vertrouwde adres in de Pierhead. Dit keer gingen we grotendeels qua gerechten op herhaling, alleen Alexander zijn hoofdgerecht was voor ons nieuw. Hij had een kipgerecht, een soort ingepakte kip nuggets, het smaakte hem uitstekend maar hij vond het wat weinig als hoofdgerecht.

Graven van omgekomen vissers op het kerkhof van Lerwick

Graven van omgekomen vissers op het kerkhof van Lerwick

 

Zicht op de dorpjes Brake en Meal Zicht op Lerwick

Zicht op de dorpjes Brake en Meal

 

Zicht op Lerwick Vuurtoren op zuidpunt van Bressay

Zicht op Lerwick

 

Zicht op Lerwick

Zicht op Lerwick

 

Vuurtoren op zuidpunt van Bressay

Vuurtoren op zuidpunt van Bressay

21 mei
Deze dag verliep geheel anders dan we ons hadden voorgenomen. Een bezoek van onze huisbaas veroorzaakte een omgooien van ons oorspronkelijk plan om op zoek te gaan naar de mogelijk lopende opgravingen in het zuiden van Mainland. Hij vertelde dat hij over een half uurtje met zijn boot, samen met een monsternemer, een bezoek zou gaan brengen aan een paar van zijn percelen hangcultuur mosselen en vroeg of we zin hadden om mee te gaan. Natuurlijk stonden we een half uur later klaar op de pier. We vertrokken in zijn open boot vanaf de pier maar in plaats van naar zijn percelen te gaan, draaide de boot naar een drijvend platform dat een dertigtal meters vanaf de pier in het water van de Voe lag. In plaats van dat het een boothuis was, wat wij dachten, bleek het een hut waar een Vlaming bleek te verblijven, die al drie jaar op een traditionele manier een roeiboot aan het bouwen was. Eerst had Guido Claes zich het vak door veel praten met eilanders, die een dergelijke boot bezaten of hadden gebouwd, eigen gemaakt. Zijn werk zag er prachtig uit. De geheel houten boot met koperen nagels was een mooi stukje vakmanschap.

De boot van Guido Claes

De boot van Guido Claes

Daarna koersten we richting de mosselpercelen. Een leuke vaartocht waarbij Keith ons wees op de vele nesten tegen de rotsen waaronder dat van een ravenpaar. De monsters werden genomen en tevens wat extra kilo’s die, toen we op de pier stonden, voor ons bleken te zijn. Vanavond wordt het dus zelf koken in plaats van eten in de Pierhead.
We besloten naar Lerwick te gaan en nu de stad zelf te verkennen en om de noodzakelijke inkopen te doen voor een goede mosselmaaltijd. Het bleek een prachtig stadje te zijn met veel mooie kerken en andere gebouwen. De Town Hall van Lerwick is prachtig. Niet alleen van buiten, maar toen ik brutaal als ik ben, ook naar binnen ging en Alexander me na mijn roepen volgden bleek op aangeven van wat bleek de “hallkeeper” het gebouw een prachtige Council Chamber te bevatten met heel veel wapenschilden en glas in lood ramen.

Stadhuis van Lerwick

Stadhuis van Lerwick

 

De raadszaal in het stadhuis

De raadszaal in het stadhuis

Hoewel van buiten mensen niet uitgenodigd worden om binnen te gaan en het gebouw dus niet openbaar lijkt, werden we gastvrij ontvangen en werden alle vragen door ‘hallkeeper’ Billy uitgebreid beantwoord. De overheid in Lerwick heeft/neemt de tijd om gasten te ontvangen. De Town Hall van Lerwick is een bezoek zeker waard. In mijn ogen rechtvaardigt dit gebouw alleen al een bezoek aan de Shetlands.
Na thuiskomst deed Alexander zijn best om een excellente mosselmaaltijd te bereiden met de peen, prei, uien, peper, zout en peterselie. De echt verse mosselen smaakten heerlijk. Ik wist niet dat in mijn zoon een chef-kok huisde!

shetland30

22 mei
Vandaag zijn we naar het meest zuidelijke puntje van Mainland gereden om daar te kijken naar de tegen en in de rotsen nestelende vogels en mogelijk walvis- of dolfijnachtigen te spotten. De laatsten hebben we niet gezien, de vogels bij honderden, waaronder de Atlantic Puffin (papegaaiduiker), een merkwaardig vogeltje dat huist in de rotsen.

shetland35 shetland34 shetland36

Daarna zijn we opzoek gegaan naar lopende opgravingen. Die bij Toab, waarvan we luchtopnamen hadden gezien bleek reeds volledig afgesloten en het terrein was weer in gebruik genomen door een boer. De opgraving nabij Loch of Huesbreck waren de archeologen aan het afdekken. De opgraving zelf was wegens gebrek aan middelen stilgelegd. Alexander was in zijn nopjes een kreeg wat tips voor nadere bezichtigingen en er werd voor komende maandag een afspraak gemaakt voor bezoek en rondleiding op de opgraving bij Old Scatness. Daarna gingen we op zoek naar een broch bij Dalsetter Wynd (één van de tips). De wandeling naar de broch liet ik over aan Alexander omdat ik last had van een voet en lopen pijnlijk was. Ik wachtte in de auto. Hij had hem gevonden en gefotografeerd. Toen gingen we op zoek naar een ondergestoven kerkje aan de Channer Wick. Deze zoektocht verliep minder succesvol en we staakten na enige tijd de zoektocht. Morgen gaan we hier zeker naar terug om van een andere kant de wick te benaderen. 
We hebben weer gegeten op ons vertrouwde adres in de Pierhead. We gingen qua gerechten grotendeels op herhaling. Alleen ik nam dit keer een gepaneerde Haddock. Deze smaakte uitstekend.

De opgraving bij Browster House

De opgraving bij Browster House

23 mei
Vandaag was het weer een mooie zonnige dag. We worden verwend door de weergoden! Vandaag zijn we naar Leebitten/Sandwick gereden, omdat Alexander wou wandelen naar een broch die gelegen is recht tegenover de broch op Mousa. Ik bleef achter bij de pier omdat het lopen mij zwaar viel door de pijn in mijn linker voet. Nadat Alexander teruggekeerd was, hebben we via de A970 de B9122 genomen die ons onder andere naar Bigton bracht waar we ijsjes en koud water kochten bij de buurtwinkel (naar wij weten het enige winkeltje bezuiden Lerwick).

Een heel luxe bushokje

Een heel luxe bushokje Broch van Burraland

Broch van Burraland

Broch van Burraland

Daarna het strand tussen Mainland en Sint Ninian’s Isle bezocht en bewandeld. Dit is een uniek natuurlijk fenomeen. Het strand vormt de verbinding tussen twee eilanden, is ongeveer 100 meter breed (bij laag water) en circa 500 meter lang. Het water in de Sint Ninian’s bay (zuidkant) en de Bigton Wick (noordzijde) is op een zonnige dag als vandaag prachtig blauw. Als je de palmbomen er bij denkt zou je kunnen denken dat je op een tropisch eiland bent beland. De watertemperatuur van hooguit 8 graden doet je wel weer ontwaken uit die droom.
Op Sint Ninian’s eiland hebben we de restanten van een kapel bezocht waar in 1958 een echte schat werd gevonden. Na uren genoten te hebben van de mooie uitzichten zijn we weer naar ons huisje in Lower Voe gereden.
We hebben weer gegeten op ons vertrouwde adres in de Pierhead. Buiten de bekende gerechten heb ik deze keer ook om de dessertkaart gevraagd. Mijn keuze viel op een “Strawberry Crush” met ijs. Dit was wat mij betreft geen gelukkige keuze. Het betrof een soort gebak dat zo uit de diepvries leek te komen. Het feit dat we tot gisteren niemand een dessert hadden zien nemen was daar mee verklaard.

Het verbindingsstrand tussen Mainland en Sint Ninian's Isle

Het verbindingsstrand tussen Mainland en Sint Ninian’s Isle

Het verbindingsstrand tussen Mainland en Sint Ninian's Isle

Het verbindingsstrand tussen Mainland en Sint Ninian’s Isle

24 mei
Vandaag begon mistig en de zon had het de hele dag moeite om door te breken, we hebben hem dan ook nauwelijks gezien. Vandaag hebben we het noordwesten van Mainland verkend.
Vanaf Lower Voe hebben we de A970 tot het einde gevolgd. Iets ten noorden van Brae pikten we twee Franse rugzaktoeristen op die naar Hillswick wilden. Voor ons een kleine omweg, dus ze mochten mee. Nadat we hen hadden afgezet, keerden we terug naar de A970 en volgden deze verder naar het noorden. Voor ons deed het wat vreemd aan om een nationale hoofdweg te volgen die op een bepaald moment het karakter krijgt van een landbouwweg en letterlijk eindigt op een boerenerf. Maar voor het definitieve einde reden we langs een boerderij met de romp van een heus passagiersvliegtuig op het erf en nabij Isbister passeerden we een wei met zeker 15 alpaca’s. Wat deze Zuid-Amerikaanse beesten hier deden, was ons een raadsel. Vermoedelijk worden ze gehouden voor hun wol. Het Shetlandse gras smaakte hen uitstekend.

Ik heb geen auto op de oprit, maar een vliegtuig

Ik heb geen auto op de oprit, maar een vliegtuig

 

 

 Alpaca's op de Shetland Eilanden, een beetje vreemd

Alpaca’s op de Shetland Eilanden, een beetje vreemd

Op de heenweg was er een omleiding omdat aan de weg werd gewerkt. We werden via de B9079 geleid naar Ollaberry en daarna terug naar de A970. Nabij Leon kregen we een uitzicht aangeboden op de Quey Firth baai met een strandachtige situatie die veel weg had van het beeld bij Sint Ninian’s Isle, een zandbank splijt de baai binnen doormidden.
Op de weg terug over de A970 werden we bij Swinister weer afgeleid nu langs de Ronas Voe, een prachtige baai/fjord. Vlak voor Assater konden we met veel moeite (klimmen over een hek en lopen door weiland en grindstrandjes) “Hollanders Graves” bereiken. Dat is een klein gedenkteken voor de daar omgekomen Hollanders van het VOC schip het Wapen van Rotterdam dat in de Ronas Voe in de derde Engelse oorlog in 1674 werd veroverd door drie Engelse fregatten. De vermoedelijk meer dan 100 doden werden in een klein heuveltje begraven. Alexander herstelde de gedenkplaat ophanging, zodat de boel weer recht hing. We eerden onze helden en bedachten dat het triest was dat een dergelijk monumentje feitelijk vrijwel onbereikbaar is.

Gedenkteken voor de  omgekomen Hollanders van het VOC schip Het Wapen van Rotterdam

Gedenkteken voor de omgekomen Hollanders van het VOC schip Het Wapen van Rotterdam

We vervolgden onze weg naar het westen en sloegen vlak voor Braewick af richting Hamnavoe om ter plaatse een paar “Giants Stones” te bekijken, de ‘Giants’ waren een beetje een teleurstelling. Terug richting de B9078 richting Braewick kwamen we langs een uitspanning genaamd “Braewick Café” we besloten daar iets te eten en te drinken. De “Braewick burger” was een traktatie, mooi aangekleed en van echt kwalitatief goed vlees. Mijn warme chocolademelk was een verrassing. Hij was niet alleen met slagroom opgetuigd maar ook met mini marsmallows! 
Na Braewick sloegen we naar het zuiden af naar Tangwick. Daar bezochten we een lokaal museumpje. Hoewel opgetuigd met het boordje “geregistreerd museum” oversteeg het niet de verzamelwoede van een enkeling met geen smaak en een wel erg brede belangstelling, die zo nu en dan slechts beperkt aansloot bij de eigen omgeving.
Na deze teleurstelling gingen we naar de vuurtoren bij Loch of Framgord en volgde daar te voet de kust naar de prachtige kliffen en een kloof waar de zee via een onderdoorgang ook bezit van nam. De uitzichten en de omgeving zijn een bezoek meer dan waard. Tevens bekeken we de restanten van een broch ter plaatse. Daarna koersten we huiswaarts. Nabij Brae stuitten we op een waarschuwingsbord voor “otters crossing”.

shetland45

Dit leidde tot ons voornemen om ter plaatse een keer te gaan posten want die otters willen nu toch wel eens gaan waarnemen!
Moe van een lange dag besloten we niet uit eten te gaan maar ons te beperken met wat de inhoud van de koelkast ons bood.

Kliffen van Calder's Geo, Drid Gep, Scraada en Blackhead of Breigeo

Kliffen van Calder’s Geo, Drid Gep, Scraada en Blackhead of Breigeo

 

Calder's Geo Kloof

Calder’s Geo Kloof

shetland52

 

De holes of Scraada. Vanaf de kust loopt een grot die ruim 400 meter inlands uitkomt in deze kloof. Oorspronkelijk was de kloof door een natuurlijke burg in twee delen gescheiden totdat deze in 1873 instortte en er één grote kloof overbleef.

De holes of Scraada. Vanaf de kust loopt een grot die ruim 400 meter inlands uitkomt in deze kloof. Oorspronkelijk was de kloof door een natuurlijke burg in twee delen gescheiden totdat deze in 1873 instortte en er één grote kloof overbleef.

 

25 mei
De dag begon zeer mistig, tegen 12.00 uur beperkte de mist in Lower Voe zich tot de heuveltoppen aan de noordkant van de Voe. We besloten naar Lerwick te gaan voor boodschappen en pinnen. Het pinnen is iets raars op deze eilanden. Vrijwel nergens staan pinautomaten, behalve in Lerwick waar je in een straal van misschien 200 meter 6 pinautomaten kan vinden. Onderweg naar Lerwick bleek al snel dat de mist ten zuiden en oosten van Lower Voe heel wat hardnekkiger was en de zon niet in staat bleek deze te doen verdwijnen. Na de boodschappen hebben we ons voorgenomen programma maar compleet omgegooid en ons beperkt tot het gebied ten noordwesten van Brae, Mavis Grind.
Bij Mavis Grind raken de Noordzee (de Sullom Voe) en de Atlantische Oceaan elkaar bijna, de landengte er tussen is minder dan 100 meter. Recht onder het bord dat ons welkom heette in Northmavine staan een paar picknicktafels en informatieborden over dat gebied. Aan de voet van de kliffen is een klein natuurlijk aanlandingspunt dat met betonnen anti-landingsvaartuigenpunten is bedekt, een restant van de tweede wereldoorlog. Nabij de punt zou een “chambered cairn” en resten van een steentijd boerderij te vinden zijn. Na enig puzzelen en met de verrekijker de omgeving bestuderen, besloten we op zoek te gaan naar de steentijd objecten. Na een forse klim besloot ik dat ik op een steen ging zitten en Alexander alleen verder zou gaan. Mijn locatie gaf een goed uitzichtpunt op de voe (waarvan ik geen naam kon vinden) en de door Alexander te volgen route. Mijn zonnige plek was ook goed om eventuele otters te spotten. Alexander vond de resten van de steentijdbebouwing en spotte zelfs nog een zeehond in de voe. 
Na zijn terugkeer besloten we op zoek te gaan naar een plek die op de kaart als de Gazastrook werd aangeduid. We vonden de plek wel, maar helaas konden we geen bordje vinden met die naam. Een officieel bewijsstuk dat wij de “Gazastrook” bezocht zouden hebben kunnen we dus niet leveren.
Onderweg naar huis hebben we ook het eiland Muckle Roe aangedaan, dat middels een brug sinds 1947 verbonden is met Mainland. Die tocht gaf een aantal mooie uitzichten op de eilanden: Linga, Papa Little en Vementry. 
We eindigden de dag weer in de Pierhead, waar ik mij waagde aan wat op de kaart stond als de 8 Engelse onsjes steak. Alexander nam een licht hoofdgerecht, zodat hij mij kon helpen met het verorberen van de forse steak. Deze ‘8 ons’ steak was zeker de moeite waard en smaakte uitstekend.

Eén van de mooie klifformaties

Eén van de mooie klifformaties

26 mei
De dag begon mistig maar rond Lower Voe knapte het weer rond 8.00 uur snel op en het beloofde een mooie zonnige dag te worden. We besloten het Nesting gebied te verkennen. Globaal volgde we de B9076 en weken geregeld af om de dorpjes in dit gebied nader te bekijken. Bij Kirkabister zochten we het gebied rond de Hill of Neep af omdat één van de beschikbare kaarten daar een steentijd fort situeerde. Helaas hebben we ondanks een wandeling door een mistig gebied van circa 1,5 uur de resten van het fort niet kunnen vinden. We moesten met regelmaat pauzeren omdat het zware moerasachtige terrein en de steile hellingen veel van onze energie vergde. 
Bij Laxo gingen we rechts de B9071 op richting het Lunnasting gebied. Daarbij kwamen we langs het Cabin museum, we besloten daar een kijkje te nemen. Het museum bleek de verzameling van militaria van de vader van de huidige beheerder te zijn. Met speciale aandacht voor de rol van Shetland en de Shetlanders in de tweede wereldoorlog, waarin de Shetland/Noorwegen bus ruim vertegenwoordigd is. Voor mensen met interesse voor dit onderwerp is dit museum iets wat je niet mag missen. De verzameling is met veel liefde samengesteld en voorzien van heel veel informatie en persoonlijke achtergronden.

De militaria in het Cabin museum

De militaria in het Cabin museum

We stopten daarna bij Lunna House, de locatie van waar de Shetland/Noorwegen bus werd geleid en in stand gehouden gedurende de oorlog. Maar het huis en de omgeving staat vooral voor de geschiedenis van de Hunter familie die dit gebied beheerste. In het landschap zijn de sporen daarvan nog steeds zichtbaar. Het huis staat op een heuvel en vanaf de voorzijde van het huis liep een recht pad met veel traptreden op de hellingen naar een hogere heuvel met daarop een bouwwerk vanwaar de Laird zijn ondergeschikten in de gaten kon houden en kon zien of de vissers ‘zijn’ bezit, niet elders hun vangst, aan land brachten. Het meest opvallende is een poort met daarnaast in de muur traptreden. De poort was voor de Laird van de Hunter familie en het gewone volk moest via de trap over de muur. Wat een klassenmaatschappij!

Het Lunna House van de Hunter familie met poort voor de Laird en de traptreden voor het gewone volk

Het Lunna House van de Hunter familie met poort voor de Laird en de traptreden voor het gewone volk

Alexander ging daar ook naar de restanten van een oven kijken. Toen hij erg lang weg bleef ging ik naar hem op zoek. Hij observeerde het gedrag van een zeehondbaby (op een mini eilandje in de West Lunna Voe) en de moeder in het water. 
Ik was moe en we besloten naar huis te rijden en de rest van het schiereiland de Lunna Ness morgen te gaan bekijken.
Voor het avondeten gingen we weer naar de Pierhead. Daar wachtte ons niet de overwegend rustige pub die we gewend waren. Drie bussen met veelal verklede jongeren, deels op een vrijgezellentour, deel op een zaterdagavond toer langs de pubs op het eiland. Het geluk is dat die tochten echt van pub naar pub gaan. Ze blijven dus niet hangen, na een dik uur was de pub weer de rustige uithangplek van verdwaalde toeristen, buurtgenoten en werkers van buiten de eilanden bij de olieopslag. We aten het gebruikelijke. Alleen Alexander ging zich te buiten aan een Chinese kip curry. Hoewel deze curry erg gekruid was en het een loopneus veroorzaakte, smaakte het hem uitstekend.

27 mei
Vandaag zijn we teruggereden naar het schiereiland Lunna Ness om op zoek te gaan naar de Stones of Stofast. De aangegeven route was een wandeling door moerassig gebied, zelfs de heuveltoppen waren door het veen moeilijk begaanbaar en waren doorsneden met waterloopjes die grotendeels met nog drassiger veen gevuld waren. Het was vaak zoeken naar het vinden van een pek voor de oversteek. Ook de temperatuur van 20 graden maakte de wandeling zwaar. Toen we de rotsformatie gevonden hadden was het zoeken naar het beloofde ‘beeld’: de contouren van een gezicht. Onder een bepaalde hoek bekeken leverde het inderdaad een profiel op zoals van de beelden op Paaseiland.

shetland55

We besloten tot een afkoeling in de schaduw van de rotsen voor we begonnen aan de terugtocht. Voor de terugtocht kozen we bewust een andere route met minder veen. Hier bleken de problemen om waterlopen over te steken nog groter en maakte ik een behoorlijk smak toen mijn rechterbeen tot mijn knie in een door begroeiing afgedekt konijnenhol verdween, gelukkig heb ik er niets bij gebroken en bereikten we, na menig hekje overwonnen te hebben, veilig maar moe en warm de auto. 
Daarna reden we terug in de richting van ons huisje om de A968 te nemen richting Mossbank waar de veerboot is naar Yell. We volgden deze nationale route tot hij eindigde bij de veerboot. Daarna volgden we een weggetje naar een boerderij met de naam Brough omdat daar de resten van een broch te zien zouden zijn. Maar van wat eens een trotse broch was, bleek nauwelijks iets over. We reden terug naar de A968 en sloegen nabij de olieterminal met de naam Sullem Voe (naar de voe waaraan die ligt) af richting Brae, de B9076. Aan de noord-westzijde van deze weg ligt het vliegveld Scatsta Airfield. Een vliegveld dat voornamelijk functioneert als zakenvliegveld ten behoeve van de olieterminal.
Vandaag, op onze voorlaatste hele dag op de Shetland eilanden, hebben we bijna het hele eiland Mainland afgewerkt. Volgend jaar gaan we, bij leven en welzijn, de andere eilanden verkennen.
We aten weer in de Pierhead. Alexander ging geheel op herhaling en ik koos voor de Stroganoff van varkensvlees met champignons en pepersaus. Het bleek geen slechte keuze.

28 mei
Vandaag is de laatste hele dag op de eilanden. We hebben de opgravingexpositie Old Scattness bezocht. Een mooie site waar de resten en herbouwde huizen uit de steen- en ijzertijd te bezichtigen en te beleven zijn. Een ‘niet te missen’ expositie! Alexander sprak uitgebreid met de bij recente opgraving betrokken archeologen en kreeg een uitnodiging om bij een actuele opgraving op de Orkney eilanden te komen helpen. Dit jaar zal dat er niet meer van komen, maar misschien volgend jaar wel.

Old Scattness

Old Scattness

 

 

Old Scattness

Old Scattness

Daarna bezochten we het crofthouse museum. Het is in feite crofthouse en watermolen zoals deze er in de 19e eeuw uitzagen, inclusief inrichting. Dit museumpje is een bezoekje zeker waard, wel goed opletten bij iedere deuropening want die zijn erg laag.
Daarna gingen we terug naar Lower Voe voor onze laatste avond op de eilanden.

We aten, zoals gebruikelijk de laatste 14 dagen, in de Pierhead. Alexander ging voor een courgette soep die hem goed smaakte en voor de mosselen die hij al eerder had gegeten. Ik ging voor de mosselen als voorgerecht en voor een monkfish in botersaus. De monkfish zou zeeduivel zijn. Wat het ook was, het smaakte uitstekend!

29 mei
Vandaag de thuisreis. We zijn omstreeks kwart voor vijf in de morgen vertrokken uit ons huisje in Lower Voe. Verkeer is er op dit vroege uur nauwelijks. Omstreeks 5.40 uur bereikten we het vliegveld Sumburgh. Twee uur voor het vertrek van het eerste vliegtuig. Het onze! Er kan pas vanaf 6.30 uur worden ingecheckt,zo blijkt al snel. Je ziet het ze denken: ‘rare jongens die van het continent’. Het vliegtuigje vertrekt vroeger dan de aangegeven tijd. Onder het motto: we zijn er allemaal dus waarom zouden we wachten. Met de wind in de rug komen we bijna 25 minuten eerder aan in Edinburgh. Nu begint het lange wachten. Onze vlucht naar Schiphol vertrekt pas om 17.55 uur. Na wat rondlopen, installeren we ons op twee ligstoelen met uitzicht op de vertrekpieren van de prijsvechters. Er valt weinig te beleven. 
Als we ons om circa 17.00 uur richting vertrekpier van onze KLM vlucht begeven, blijkt er uiteindelijk een vertraging van ongeveer 10 minuten. We hebben wel erger meegemaakt. De KLM leverde ons keurig af op Schiphol. Op de koffers moest aanzienlijk langer gewacht worden dan op Sumburgh. Maar Schiphol is dan ook een maatje groter.
De rit naar huis en Ank verliep voorspoedig. De snelweg liet me snel weer wennen aan rechts rijden. Voor mij toch iets logischer dan links.

Met vriendelijke groet,

Louis van der Kallen.