HIERVOORMAALS

In het boek ‘Troost’ van Michael Ignatieff staat een korte dialoog tussen James Boswell die David Hume bezocht terwijl deze op zijn sterfbed lag. “Boswell was nieuwsgierig ‘of hij met de dood voor ogen volharde in zijn ongeloof in een bestaan hierna’. Hume antwoordde kortaf dat hij het niet ongemakkelijker vond om zich een hiernamaals voor te stellen dan een ‘hiervoormaals’ voorafgaand aan zijn geboorte.”

Het was een stukje tekst die mij aan het denken zette. In de 73 jaar van mijn leven waren er momenten dat ik ergens kwam dat ik dacht, nee zeker wist, dat ik er al eens was geweest. Een plek waar je thuiskomt, terwijl je objectief weet dat is onzin. Ik ben hier niet eerder geweest. Soms kom je iemand tegen die je echt voor de eerste keer spreekt waarbij je een bijna absoluut gevoel hebt dat je die persoon als het ware al tientallen jaren kent. Hij of zij voelt vertrouwd. Zonder dat je kan duiden waar of wanneer dat dan geweest zou zijn of in welke hoedanigheid of relatie.

Het overkomt mij zelden maar als het gebeurd is het een bijna overweldigende ervaring. Je thuis voelen of vertrouwd voelen op een plek of bij een persoon is voor een mens, ook voor mij, belangrijk. Ik had dat soort ‘plek’ ervaringen op Føroyar de Faeröer eilanden. Een foto van zo’n plek siert al jaren mijn facebookpagina. Mijn zoon en ik zijn daar al 3 keer op vakantie geweest. En plek waar 12 graden in juli een warme dag is en als het vijf uur niet regent hebben ze daar een gezegde voor; “Onze-Lieve-Heer is ons vergeten”. ‘Normale mensen denken dan; geen aantrekkelijke vakantieplek! Ook op de Shetland eilanden heb ik dat gevoel mogen ervaren.

Mijn genen stammen van een rooms-katholieke vader en gereformeerde moeder zij besloten de kinderen niet te dopen, maar ze wel te informeren over alle grotere wereldgodsdiensten. In mijn opvoeding kreeg ik van veel godsdiensten dus wat mee. Mijn ouders gaven mij elementen mee van een drietal protestante richtingen, het katholicisme, Grieks en Russische orthodox, richtingen van de Islam (soennitisch, sjiitisch en alevitisch), Joods, boeddhisme, taoïsme, confucianisme, hindoeïsme en zelfs het shintoïsme hetgeen mijn vader beschouwde als de godsdienst van de vijand. Ik moest later maar kiezen of en hoe ik eventueel het religieuze aspect in mijn leven wenste in te vullen. Als ik MOET kiezen zou ik kiezen voor het boeddhisme. Het ontwikkelen van de geest, het kiezen van het eigen levenspad zijn elementen die mij aanspreken.

Vele religies en filosofen doen uitspraken over het ‘hiernamaals’. Over het ‘hiervoormaals’, het; waar waren we (mens en dier) voordat we geboren werden en was of is er ook daar een bewustzijn? Zijn godsdiensten een stuk minder mededeelzaam. Alleen bij geloofsrichtingen (zoals het hindoeïsme en boeddhisme) die de reïncarnatiegedachte aanhangen is er iets over te vinden. In westerse esoterische groeperingen wordt het idee van reïncarnatie soms ook aangehangen, hoewel niet altijd op dezelfde wijze. In navolging van de theosofie gaan ook de antroposofen, de rozenkruisers en andere esoterische groepen (sommige wicca-aanhangers) geregeld uit van reïncarnatie.

In de abrahamistische religies is zoiets als een ‘hiervoormaals’ nergens aan de orde. In de Bijbel, de Thora en de Koran is over een ‘hiervoormaals’ niets te vinden. Terwijl het ‘hiernamaals’, het paradijs, vele malen wordt vermeld.

De godsdiensten waar reïncarnatie een element is gaan wel uit van het idee dat je een vorig leven had en dat dit bepaald hoe je nieuwe leven er uitziet gaat zien, maar ook daar is altijd sprake van een ‘eerste leven’. Dus de ‘hiervoormaals’ bij reïncarnatie zijn, na je start, de “hiernamaals” van je eerdere levens. Wat zou ik graag meer weten over mijn ‘hiervoormaals’ en de motieven om mij in dit leven te plaatsen. Al was het maar om een antwoord te vinden op de vragen die leven in mijn hoofd; wanneer en onder welke omstandigheden ben ik op de voor mij herkenbare plekken geweest of heb ik de personen eerder ontmoet van wie ik het gevoel heb ze eerder gekend te hebben?

Louis van der Kallen.